Our Common Future riep voor het eerst op tot duurzame ontwikkeling en definieerde deze als volgt: Ontwikkeling die tegemoet komt aan de behoeften van het heden, zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.
Mensenrechten, klimaat en biodiversiteit zijn de pijlers van ons duurzaamheidsbeleid. Samen bestrijken zij bijna alle onderwerpen die van belang zijn bij alles wat we doen. Onder meer bij de selectie van onze financieringen en beleggingen:
- Klimaat: hoe selecteren we onze financieringen en beleggingen zo dat ze bijdragen aan een veilig, leefbaar en stabiel klimaat voor mens en natuur?
- Biodiversiteit: hoe dragen we met onze financieringen en beleggingen bij aan een schoon milieu en bescherming van de natuur?
- Mensenrechten: hoe beschermen we de rechten van mensen via onze financieringen en beleggingen?
Reikwijdte van het beleid
Het Expertisecentrum Duurzaamheid (ECD) van ASN Bank bereidt het duurzaamheidsbeleid voor. Dit beleid wordt ook toegepast door de Volksbank. Op advies van het ECD beslist de directie van ASN Bank over het duurzaamheidsbeleid. Het duurzaamheidsbeleid van ASN Bank vormt de basis van het duurzaamheidsbeleid van de ASN Beleggingsfondsen. Het duurzaamheidsbeleid geldt voor:
ASN Bank
- alle financieringen en beleggingen op de balans van ASN Bank;
- de keuze van maatschappelijke partners waarmee ASN Bank samenwerkt;
- de keuze van sponsorprojecten;
- de keuze van projecten voor de ASN Bank Wereldprijs en voor ondersteuning van duurzame initiatieven met behulp van crowdfunding.
ASN Beleggingsfondsen
De beheerder van de ASN Beleggingsfondsen, ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB), deelt de missie van ASN Bank. Het duurzaamheidsbeleid van ABB is gebaseerd op dat van ASN Bank. Dit beleid vormt de basis van de beslissingen die ABB neemt over:
- goed- en afkeuring van bedrijven, landen, organisaties en projecten voor het beleggingsuniversum;
- stemmen op aandeelhoudersvergaderingen van bedrijven waarin de ASN Beleggingsfondsen beleggen;
- engagement met bedrijven in het beleggingsuniversum.
De Volksbank
De Volksbank wil een relevante, positieve bijdrage leveren aan de maatschappij, met een focus op financiële weerbaarheid en duurzaamheid. Daarom heeft zij het duurzaamheidsbeleid van ASN Bank overgenomen. Zij heeft zich bovendien tot doel gesteld te komen tot een klimaatneutrale balans. Het Expertisecentrum Duurzaamheid (ECD) van ASN Bank ondersteunt de Volksbank bij de invoering en realisatie van dit doel.
In december verscheen de 17e beleidsupdate van de Eerlijke Bankwijzer. Daar kwam het duurzaamheidsbeleid van de Volksbank, inclusief ASN Bank, als beste uit.
Lees meer over het duurzaamheidsbeleid
Mensenrechten
ASN Bank onderschrijft dat mensenrechten universele waarden zijn. Zij gelden overal, altijd en voor iedereen. Hun doel is de menselijke waardigheid van iedere mens te beschermen. Rechtvaardigheid, vrijheid en gelijkheid staan voorop.
Onze visie op mensenrechten
Onder ‘mensenrechten’ verstaan wij alle soorten mensenrechten: burgerrechten, politieke rechten, economische, sociale en culturele rechten. Ook een leefbaar klimaat en schoon milieu zijn in onze ogen voorwaarden voor een menswaardig bestaan. Mensenrechten beschermen mensen tegen machtsmisbruik door overheden, zoals discriminatie, schending van de privacy en martelen. Tevens leggen mensenrechten de overheid plichten op, bijvoorbeeld om te zorgen voor onderwijs en gezondheidszorg, vrijheid van meningsuiting en gelijke behandeling. Mensenrechten zijn neergelegd in internationale verdragen. Ook bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om mensenrechten te respecteren. Bijvoorbeeld door de rechten van medewerkers, consumenten en omwonenden niet te schenden, maar ze te waarborgen.
Grondslagen van het beleid
De grondslag van ons mensenrechtenbeleid is de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de internationale standaarden die daarop zijn gebaseerd. Hiermee doelen we ook op de Guiding Principles on Business & Human Rights (richtlijnen voor bedrijfsleven en mensenrechten) van de VN. Deze richtlijnen zijn verwerkt in ons beleidsdocument voor mensenrechten, dat scherpe criteria bevat voor de beoordeling van ondernemingen, landen en instellingen.
Deze richtlijnen schrijven voor dat iedere onderneming een analyse moet maken van de belangrijkste mensenrechtenrisico’s. Wij hebben deze analyse in 2018 voor onze eigen organisatie en de Volksbank uitgevoerd met behulp van adviesbureau Sustainalize. Uit deze analyse blijkt dat de grootste mensenrechtenrisico’s zich bevinden in de ASN Beleggingsfondsen. We streven ernaar deze risico’s te verminderen.
Naar het langetermijndoel voor mensenrechten
Lees meer over het mensenrechtenbeleid
IMVO Bankenconvenant
De financiële sector kan via zijn handelen direct of indirect zijn betrokken bij mogelijke schending van mensenrechten. Daarom sloten de bankensector, ngo’s, vakbonden en de overheid in 2016 het IMVO Bankenconvenant (IMVO staat voor Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen), dat in 2019 afloopt. Het convenant heeft als doel het risico op schending van mensrechten uit te bannen. Door de gezamenlijke aanpak bundelen de deelnemers hun kennis en ervaring op dit gebied.
ASN Bank sloot zich direct in 2016 aan bij het convenant. Sinds 2017 maakt ASN Bank deel uit van de Volksbank, die de uitgangspunten van het mensenrechtenbeleid van ASN Bank toepast op al haar activiteiten. De Volksbank heeft daarom ASN Bank vervangen als deelnemer aan het convenant; de duurzaamheidsspecialisten van ASN Bank voeren de bijbehorende werkzaamheden uit.
Eerste mensenrechtenverslag
Het Expertisecentrum Duurzaamheid van ASN Bank heeft de Volksbank ondersteund bij het voldoen aan de afspraken van het IMVO Bankenconvenant. Een van die afspraken was de publicatie van een apart mensenrechtenverslag. Het eerste mensenrechtenverslag van de Volksbank verscheen begin 2019. In lijn met de VN-richtlijnen voor bedrijfsleven en mensenrechten (Guiding Principles on Business & Human Rights) rapporteert de Volksbank in dit verslag over de meest pregnante mensenrechtenrisico’s en over maatregelen om deze risico’s te verzachten.
Klimaat
In de historie van de aarde verandert het klimaat regelmatig. Op dit moment gebeurt dat hoofdzakelijk door activiteiten van de mens: de aarde warmt op door uitstoot van broeikasgassen. Wij onderschrijven de rapporten van het International Panel on Climate Change (IPCC) over de onderbouwing van de opwarming van de aarde door de mens. Ook baseren we ons op het Klimaatakkoord van Parijs (2015). Als duurzame organisatie willen wij bijdragen aan het behoud van een veilig, leefbaar en stabiel klimaat voor mens en natuur, en de inmiddels onvermijdbare gevolgen van klimaatverandering beperken.
Onze keuze: mitigatie en adaptatie
Verdere opwarming van de aarde is onvermijdelijk. Het lijkt dan ook al niet meer mogelijk het klimaatprobleem volledig op te lossen. Dat is een belangrijk gegeven voor de invulling van ons klimaatbeleid. Het betekent immers dat adaptatie onvermijdelijk is. Dit houdt in: het opvangen van de gevolgen van de klimaatverandering, zoals droogte, wateroverlast en verlies van biodiversiteit. Daarnaast willen we de gevolgen van klimaatverandering die inmiddels onvermijdbaar zijn, helpen beperken. Daarom is mitigatie noodzakelijk: voorkomen dat de temperatuurstijging blijft toenemen en zo het klimaatprobleem beperken. Afremming van de temperatuurstijging vergroot immers de mogelijkheden van adaptatie en kan misschien gevaarlijke klimaatverandering nog voorkomen.
Wij geven prioriteit aan mitigatie boven adaptatie. Dat heeft twee redenen. Ten eerste willen we de kans op behoud van een klimaat dat voor mens en natuur leefbaar is, zo groot mogelijk maken. Ten tweede blijkt uit vele rapporten dat mitigatie aanzienlijk goedkoper is dan aanpassen. Adaptatie wordt echter ook onontbeerlijk.
Doel: klimaatneutrale samenleving
Hoe eerder de CO2-uitstoot wereldwijd gaat dalen, hoe groter de kans dat de temperatuurstijging binnen de grens van gevaarlijke klimaatverandering blijft. De voorwaarde hiervoor is dat de wereld vóór 2020 een omslag in de uitstoot bereikt – en daarna zo snel mogelijk, maar zeker rond 2050, komt tot een netto CO2-neutrale situatie. Daarna moeten landen CO2-negatief worden door CO2 uit de atmosfeer te halen. Om dit te bereiken moet de CO2-uitstoot op korte termijn heel sterk verminderen. Wij willen daarin het voortouw nemen.
Naar het langetermijndoel voor klimaat
Lees meer over het klimaatbeleid
Biodiversiteit
Biodiversiteit is de variatie aan levende organismen en de verscheidenheid aan relaties die zij met elkaar hebben in ecosystemen. Biodiversiteit is een bron van welvaart: zij levert diensten die voor mensen economische, esthetische, religieuze en culturele waarden hebben, zoals de productie van zuurstof, waterzuivering, voeding, brandstoffen, grondstoffen, medicijnen, bescherming en recreatie. Bovendien heeft biodiversiteit voor veel mensen een intrinsieke waarde die al voldoende is om haar bescherming te legitimeren. Dit alles maakt het belangrijk de biodiversiteit, met haar fragiele balans tussen de verschillende dier-, plant- en micro-organismen, te beschermen. Als een soort uitsterft, kan dat een kettingreactie tot gevolg hebben waardoor het ecosysteem waar de soort deel van uitmaakte, niet goed meer functioneert. Het kan dan niet langer voor ecosysteemdiensten zorgen.
Uitgangspunten van het beleid
De uitgangspunten van ons beleid voor biodiversiteit zijn gebaseerd op verschillende internationale verdragen en overeenkomsten op het gebied van biodiversiteit. Zo volgen wij de definitie van de Convention on Biological Diversity (CBD) van 1992: ‘De variatie van levende organismes van elke afkomst, inclusief onder meer ecosystemen op land, in de zee en in andere wateren, en de ecologische complexen waarvan zij deel uitmaken. Dit houdt in: de variatie aan levende organismen en de verscheidenheid aan relaties die zij met elkaar hebben in ecosystemen.’
Biodiversiteitsverlies grootste uitdaging voor mensheid
Wereldwijd neemt de biodiversiteit snel af, voornamelijk door toedoen van de mens. Onderzoek van The Stockholm Resilience Centre geeft aan dat er brede consensus is onder wetenschappers dat het snelle verlies aan biodiversiteit een van de grootste uitdagingen is voor de mensheid. Verlies van biodiversiteit is nog kritieker dan klimaatverandering. Het is echter minder zichtbaar dan klimaatverandering en krijgt mede daardoor relatief weinig aandacht van bedrijven en overheden. ASN Bank wil als duurzame bank bijdragen aan het behoud en de versterking van de biodiversiteit en van ecosystemen. Wij volgen daarbij de doelstelling zoals verwoord in de CBD: ‘Het behoud van biologische diversiteit, het duurzame gebruik van haar onderdelen, en het eerlijk verdelen van de voordelen die uit het gebruik van genetische middelen voortvloeien.’
Toetsing vanuit impact perspective
We toetsen projecten en bedrijven waarin we beleggen of die we financieren op hun impact op biodiversiteit. Volgens het Millennium Ecosystem Assessment zijn de belangrijkste bedreigingen voor biodiversiteit: verandering van landgebruik (verlies van natuurlijke habitat), klimaatverandering, introductie van uitheemse soorten, overexploitatie en vervuiling. Wij financieren alleen ondernemingen die bijdragen aan bescherming of verbetering van de biodiversiteit, en effectieve maatregelen nemen om deze bedreigingen te voorkomen of te compenseren. We mijden activiteiten die een grote negatieve impact hebben op de biodiversiteit, zoals fossiele brandstoffen, mijnbouw, visserij en landbouw.
Naar het langetermijndoel voor biodiversiteit
Lees meer over het biodiversiteitsbeleid
Nieuw beleid en wijzigingen in 2018
We hebben een serie kleinere aanpassingen doorgevoerd om het beleid te actualiseren op basis van de laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. Ook hebben we ervoor gezorgd dat het beter aansluit op de onderzoeksopzet van de Eerlijke Bankwijzer.
Klimaat
Het klimaatbeleid is aangevuld met uitleg over het Klimaatakkoord van Parijs, de Dutch Carbon Pledge en het Platform Carbon Accounting Financials (PCAF). Bovendien is het onderwerp ontbossing aangevuld met criteria die ook opgenomen zijn bij biodiversiteit.
Biodiversiteit
Het biodiversiteitsbeleid voor ontbossing is op vier punten verder geconcretiseerd:
- Het kappen van oerbossen, tropische regenwouden, bossen met een hoog koolstofgehalte (high carbon stocks) en mangrovebossen is onacceptabel voor ASN Bank.
- Ontginning van veengebieden is onacceptabel voor ASN Bank.
- We vragen van ondernemingen en instellingen dat zij bossen met een hoog koolstofgehalte identificeren en tegen houtkap beschermen.
- We vragen van ondernemingen en instellingen in de houtketen dat zij het gebruik van illegaal gekapt of verhandeld hout voorkomen.
Bestuur
Dit beleid is aangescherpt met twee eisen aan ondernemingen op het gebied van belastingen. Ondernemingen zijn transparant over de verkregen belastingovereenkomsten en waar mogelijk over de uitkomst van eventuele belastingzaken. En ondernemingen hebben ketenbeleid waarin staat dat leveranciers belastingontduiking en belastingontwijking niet mogen tolereren.
Financiële dienstverlening
Het beleidsstuk Banken en Verzekeraars is samengevoegd met het beleidsstuk Supranationals. Het beleid is gestroomlijnd en op details aangepast. Het is nu ook geschikt om te worden toegepast op het beheer van liquiditeit (kort geld) en kapitaal (lang geld) van de Volksbank. Voor al het lange geld, dat de Volksbank voor zes maanden of meer uitzet, geldt het duurzaamheidsbeleid. Bij kort geld gaat het niet om financieringen of beleggingen. Toch gelden ook hiervoor beperkingen: de Volksbank zet geen kort geld uit bij banken met een heel lage duurzaamheidsscore.
Dierenwelzijn
Dit beleid is op enkele punten aangescherpt. We hebben het onderwerp antibiotica opgenomen in relatie tot de impact van de landbouwsector op natuur en milieu. Het dierenwelzijnsbeleid over visserij is aangevuld met beleid op drie punten:
- Varen onder flags of convenience. Dat houdt in dat het schip is geregistreerd in een land dat beperkte regels heeft voor visvangst, en beperkt toezicht houdt op de visvangst(en). Dit belemmert duurzaam beheer van de visstand en maakt illegale, ongereguleerde en ongeregistreerde visvangst mogelijk.
- Naleving van gedragsregels van de Food and Agriculture Organisation (FAO) van de Verenigde Naties voor verantwoorde visserij.
- Naleving van de International Principles for Responsible Shrimp Farming en gebruik van het keurmerk van het Aquaculture Stewardship Council (ASC) voor kweekvis.
Wonen en werken
We gaan nader in op duurzaam bouwen, bijvoorbeeld op het FSC-keurmerk en de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG), die aangeeft wat de milieubelasting is van de materialen die in een gebouw worden toegepast. Ook gaat het beleid in op primaire grondstoffen en circulair bouwen. Er zijn er nieuwe criteria toegevoegd voor woningcorporaties, nutsbedrijven en vastgoedbedrijven. Ten slotte hebben we nieuwe criteria toegevoegd voor hypotheekpakketten die in aanmerking komen voor belegging door ASN Bank.
Fusies en splitsingen
We hebben nieuw beleid over hoe wij omgaan met bedrijven die zijn betrokken bij fusies en splitsingen. Dit gaat vooral over de tijdslijnen waarbinnen we moeten toetsen of het bedrijf betrokken is bij activiteiten die we uitsluiten of mijden, en het tijdstip waarop een volledig onderzoek geboden is.
Plastic
We hebben beleid geformuleerd om de impact van plastic(verpakkingen) door bedrijven waarin we beleggen, te verminderen. Centraal staan de eisen die wij stellen aan bedrijven die plastic verpakkingen gebruiken en bedrijven die plastic verwerken. Dit beleid is begin 2019 officieel goedgekeurd.
Tabak
We hebben het tabaksbeleid aangescherpt en uitgebreid met e-sigaretten. We investeren niet in bedrijven die tabaksproducten of elektronische rookwaren produceren. Ook investeren we niet in bedrijven die meer dan 5% (dit was 10%) van hun omzet halen uit de verkoop of distributie van of handel in tabaksproducten en elektronische rookwaren.
Lees meer over het duurzaamheidsbeleid
De SDG’s en ons duurzaamheidsbeleid
De Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties (SDG’s) bieden een gemeenschappelijke taal om over duurzame, sociale ontwikkeling te spreken, ook internationaal. Daarom zijn deze duurzame ontwikkelingsdoelen van groot belang voor een wereldwijde agenda voor duurzame ontwikkeling. Dit zijn de SDG’s:
Sustainable Development Goals (SDG’s)
In 2018 hebben wij de overeenkomsten en verschillen tussen de SDG’s en het duurzaamheidsbeleid van ASN Bank in kaart gebracht. We hebben de 17 doelstellingen (goals) onder de loep genomen, evenals de 169 doelen (targets). Doordat wij al een kwart eeuw lang dezelfde internationale standaarden als uitgangspunten voor ons duurzaamheidsbeleid nemen, zijn er veel overeenkomsten tussen ons beleid en de SDG’s. SDG’s zijn echter geformuleerd voor landen. Om als bedrijf of bank aan de doelstellingen en targets te kunnen werken, is een vertaling hiervan nodig. Dat hebben wij gedaan op het niveau van de targets, omdat deze gedetailleerder en concreter zijn en daardoor meer houvast bieden.
Wij vullen de SDG’s op twee manieren in:
1. Do no harm
We sluiten alle activiteiten uit die schadelijk kunnen zijn voor mens, klimaat en natuur. Eventuele schadelijke invloeden verzachten (mitigeren) we. Dit is de basis van ons beleid. We dragen daarmee bij aan de SDG’s, want een positieve impact begint met het verlagen van de negatieve impact. Anders gezegd: wij vinden dat een positieve bijdrage aan duurzame ontwikkeling begint door activiteiten met een negatieve impact op de SDG’s uit te sluiten. Ons duurzaamheidsbeleid bevat daarom uitsluitingscriteria voor bijvoorbeeld wapenhandel, ontbossing, activiteiten die ingaan tegen dierenwelzijn, en het gebruik van fossiele energie. Aan dergelijke onderwerpen besteden de SDG’s weinig of geen aandacht.
Onze duurzame selectiecriteria dragen bij aan de volgende targets per SDG:
Bijdrage aan de SDG’s door de duurzame selectiecriteria
2. Netto positieve invloed
Met onze langetermijndoelen voor mensenrechten, klimaat en biodiversiteit creëren we een netto positieve invloed. Van deze doelen meten we ook onze invloed op het klimaat en de biodiversiteit, en voor mensenrechten op het gebied van leefbaar loon in de textielindustrie.
In de grafieken hieronder is aangegeven aan welke SDG’s onze langetermijndoelen bijdragen.
Bijdrage aan de SDG’s door het langetermijndoel leefbaar loon
Bijdrage aan de SDG’s door het langetermijndoel klimaat
Bijdrage aan de SDG’s door het langetermijndoel biodiversiteit
