Schulden na overlijden

Ontvang je een erfenis? Dat klinkt misschien financieel aantrekkelijk, maar ook de schulden van een overledene horen bij een erfenis. Hoe werken schulden bij een erfenis en mag je de erfenis ook weigeren?

Wat voor schulden kunnen er zijn na overlijden?

Als iemand overlijdt, heeft hij of zij soms nog schulden openstaan. Die schulden worden in principe afbetaald met het geld of bezit van diegene zelf. Maar soms heeft de overledene geen geld of bezit genoeg om de schulden af te lossen. Dan moeten de erfgenamen de schulden betalen. Denk bijvoorbeeld aan:

  • een hypotheek, waarbij de hypotheek hoger is dan de marktwaarde van het huis
  • openstaande rekeningen
  • openstaande bedragen op een creditcard
  • verschuldigde erfbelasting en inkomstenbelasting
  • Persoonlijke leningen

Lees ook : de hypotheek als je partner is overleden

Uitzondering: studieschuld

Een studieschuld kun je niet erven. Heeft degene die is overleden een studieschuld? Dan wordt die kwijtgescholden. Dat geldt voor alle schulden bij Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).

Wie erft de schulden als er geen testament is (wettelijk erfrecht)?

Als degene die is overleden geen testament had, verloopt de erfenis en dus ook de verdeling van de schuld via het wettelijk erfrecht. Als er meer schulden zijn dan vermogen, worden de schulden daarom ook via het wettelijk erfrecht verdeeld.

Lees ook: de hypotheek als je partner is overleden

De erfenis aanvaarden of verwerpen? 

In een nalatenschap kunnen verrassingen verborgen zitten. De hypotheekschuld is bij de erfgenamen vaak wel bekend. Een persoonlijke lening is mogelijk minder zichtbaar. Doe daarom goed onderzoek voordat je kiest om de erfenis te aanvaarden of te verwerpen. Na overlijden heb je hier 3 maanden de tijd voor. Schuldeisers moeten tot die tijd je keuze afwachten.
Je hebt 3 keuzes om met de erfenis om te gaan.

Je hebt 3 keuzes om met de erfenis om te gaan.

Optie 1: de erfenis zuiver aanvaarden 

Zijn de bezittingen van de overledene meer waard dan de schulden? Dan kun je de erfenis zuiver aanvaarden. Je ontvangt al het bezit en alle schulden. Blijken er verborgen schulden te zijn? En wil je nu alsnog onder de erfenis uit? Dat kan alleen als je bewijst dat je vooraf voldoende onderzoek hebt gedaan. De afwikkeling gaat het snelst als je kiest voor zuiver aanvaarden van de erfenis. Bold: Let op! Dit kun je beter niet doen Haal je kort na overlijden waardevolle bezittingen uit de woning van de overledene? Dit geldt juridisch als zuiver aanvaarden van de erfenis. Ook als je geld van de overledene gebruikt kies je feitelijk voor aanvaarden.

Optie 2: de erfenis beneficiair aanvaarden 

Je kunt de erfenis ook beneficiair aanvaarden. Als je een erfenis beneficiair aanvaardt, dan mag je de erfenis onderzoeken. Je kunt dan achterhalen of er meer schulden zijn dan geld en bezittingen. Je mag de erfenis daarna weigeren of zuiver aanvaarden.

Er gelden regels voor beneficiair aanvaarden:

  • Je moet een verklaring bij de rechtbank afleggen. Je betaalt hiervoor € 160 (2025) aan griffierecht. Deze verklaring moet je afleggen bij zowel het verwerpen als het aanvaarden van een erfenis. Als alle erfgenamen dezelfde keuze maken, hoeft het griffierecht maar 1x betaald.
  • Nadat je de erfenis beneficiair hebt aanvaardt, moet de nalatenschap worden vereffend. Dat betekent dat de nalatenschap moet worden beheerd en de schulden moeten worden voldaan.
  • Het beheren van de nalatenschap betekent zorgen dat er geen spullen beschadigen of kwijtraken, post openmaken en hier als het nodig is op reageren en kosten niet onnodig laten oplopen.
  • In de tijd dat de nalatenschap wordt vereffend, mag je niets van de overledene voor eigen gebruik meenemen. Doe je dit wel dan heb je de erfenis alsnog (inclusief alle schulden) zuiver aanvaard.
  • Hier vind je een overzicht van de regels die gelden voor vereffening
  • De regels zijn best streng, dus vraag hulp aan een notaris.

Optie 3: de erfenis verwerpen

Je kunt de erfenis verwerpen. Dit betekent dat je de erfenis weigert. Je ontvangt geen geld of bezittingen. En je bent niet verantwoordelijk voor de schulden. Wil je jouw erfenis weigeren of beneficiair aanvaarden? Dan moet je een verklaring afleggen bij de rechtbank. Bij twijfel kan een notaris of andere erfrechtdeskundige je adviseren.

Schulden erven bij minderjarige kinderen 

Voor minderjarige kinderen geldt dat ze een erfenis in principe beneficiair aanvaarden. Of de wettelijk vertegenwoordiger kan de erfenis meteen verwerpen via een machtiging van de kantonrechter. Zo worden de kinderen niet ineens met schulden opgescheept.

Wie erft de schulden als er geen testament is?

Als degene die is overleden geen testament had, verloopt de erfenis en dus ook de verdeling van de schuld via het wettelijk erfrecht. Als er meer schulden zijn dan vermogen, worden de schulden daarom ook via het wettelijk erfrecht verdeeld.

Lees ook: erfenis en wettelijk erfrecht

Hypotheekschuld erven

Ga je een huis met hypotheekschuld erven? Dit is vaak veruit de grootste schuld in een erfenis. Een hypotheek is een lening met een woning als onderpand. Die woning heeft een waarde, maar je hebt niet direct toegang tot dit bedrag. De hypotheek loopt wel door. Je betaalt dit samen met de andere erfgenamen.

Het kan daarom verstandig zijn om de woning te verkopen. Met de verkoopwaarde kun je de hypotheek aflossen.

Meer over het erven van een huis

Geldzaken na overlijden

Is een dierbare overleden? We helpen je graag als je geldzaken na een overlijden moet regelen.

Geldzaken regelen

Notariskosten na overlijden

Meestal heb je bij een erfenis te maken met een notaris. Wat doet de notaris en wat zijn de kosten?

Notariskosten erfenis