Een windmolen in je eigen achtertuin? Deze boeren in Flevoland willen niets liever

Meer stroom opwekken uit wind is cruciaal als Nederland haar klimaatdoelstellingen wil halen. Maar draagvlak creëren voor grote windturbines is niet altijd makkelijk. In Flevoland zit dat anders. Daar draaien boeren mee in een megaproject om zelfvoorzienend te worden met duurzame energie.

1832x bekeken

Flevoland is een favoriet voor politici en ondernemers die groene stroom willen opwekken. Het landschap is vlak en er wonen relatief weinig mensen, waardoor de turbines minder overlast veroorzaken. Volgens Richard Boelens, akkerbouwer in de buurt van Biddinghuizen, was het een kwestie van tijd voordat er een grote externe partij langs zou komen om stukken grond op te kopen om er windparken op te bouwen.

"Als je in de omgeving woont en werkt is het natuurlijk prettiger om zelf de regie te houden en samen met je buren invloed te hebben op wat er gebeurt in het landschap", zegt Boelens. Samen met zijn vrouw Claudia teelt hij onder meer rode en witte kool, aardappelen, ui en peterselie.

Al tien jaar geleden hadden de Boelens het vermoeden dat de Flevolandse akkervelden zich tot een groot windpark zouden ontwikkelen, gezien de gunstige ligging. Toen in 2016 het nieuwe regioplan voor windenergie kwam, waren de boeren in het oosten van Flevoland daarom al bezig met de vraag hoe zij daarin mee zouden kunnen draaien.

Let op: Met beleggen loop je risico en maak je kosten. Je kunt je inleg of een deel daarvan verliezen.

Windplan Groen

Het resultaat is over een paar jaar te zien: het grootste windproject dat ooit op land is gebouwd in Nederland. Windplan Groen krijgt met 86 windturbines een capaciteit van 500 mW en zal jaarlijks zo'n 1,9 mrd kWh aan groene energie gaan produceren. Dat is evenveel stroom als alle bewoners en bedrijven in Flevoland in een jaar gebruiken.

Draagvlak

Feitelijk bestaat Windplan Groen uit twaalf verschillende windparken. Het leeuwendeel van de eigenaren zijn lokale boeren. Zoals Otto Groeneveld en Jan Remijn bijvoorbeeld. Ook zij wonen in de buurt van Biddinghuizen. "Voor ons is dit een mooie manier om een duurzame tak toe te voegen aan onze ondernemingen", aldus Groeneveld. Samen met Remijn heeft hij Windpark Vires Venti BV opgezet. Over een paar jaar zullen hun vijf turbines de jaarlijkse stroombehoefte van zo'n 18.000 huishoudens dekken.

Als je een windpark gaat opzetten moeten de molens natuurlijk ergens staan. De vraag is altijd: in wiens achtertuin gaat dit gebeuren? Windmolens kunnen slagschaduw en een zoemend geluid veroorzaken, wat minder prettig is voor mensen in de omgeving. De turbines in Windplan Groen worden zo geplaatst dat ze zo min mogelijk opvallen in de nabij liggende dorpskernen. Vooral de boeren die eigenaar zijn van het land waar de turbines komen te staan gaan hier iets van merken.


"We hebben een hele gezellige buurt, die gemeenschap is belangrijk", vertelt Jan Remijn. "Daarom hebben we alle grondeigenaren en buurtbewoners uitgenodigd voor voorlichtingsavonden met de vraag: ben je geïnteresseerd om mee te draaien in de groene transitie en wil je daarnaast financieel profiteren van duurzame energie?"

Hun strategie om draagvlak te creëren was succesvol. Vires Venti BV kent momenteel meer dan vijftig eigenaren, allemaal bewoners in het gebied waar de molens komen te staan.

"Het helpt natuurlijk ook dat we als boeren redelijk grote achtertuinen hebben" vertelt Remijn.

Grote impact

ASN Bank financiert het opzetten van Vires Venti en twee andere parken in Windplan Groen. De omvang van het project is een van de redenen voor ons om mee te doen.

"Je ziet niet vaak windprojecten van deze schaal in Nederland. Door hieraan mee te doen levert ASN Bank een belangrijke, directe impact op de reductie van CO2-uitstoot in Nederland", zegt Stephen Hotsma, accountmanager bij ASN Bank. Volgens berekeningen van Windplan Groen zal de stroomopwekking van de nieuwe windturbines leiden tot een vermindering van 931.000 ton CO2-uitstoot per jaar. Dat is gelijk aan de jaarlijkse uitstoot van 124.000 woningen.”

Windturbines worden met het jaar efficiënter. In het oostelijke deel van Flevoland staan een aantal windparken die al een tijdje meedraaien. Onderdeel van Windplan Groen is ook om zo'n 80 oude turbines weg te halen, op te knappen en door te verkopen. Zo krijgen de windmolens een langer leven.

Op de oude locatie in Flevoland worden binnenkort 86 nieuwe windmolens geplaatst. Met minder, maar hogere en meer moderne turbines kan het aanstaande Windpark Groen meer elektriciteit opwekken.

Meeprofiteren

Het feit dat buurtbewoners invloed hebben op het bouwen en runnen van de windparken is belangrijk voor ASN Bank als financier. En dan hebben we het niet alleen over grondeigenaren die aandelen kunnen kopen of buurtbewoners die investeren in obligaties, wat weliswaar ook mogelijk is in Windplan Groen. Een deel van de opbrengst van de verkoop van de groene stroom komt in aparte buurtpotjes terecht. Jaarlijks gaat het om zo'n vier tot vijf ton, afhankelijk van hoeveel stroom Windplan Groen gaat verkopen aan de stroomafnemers.

"Dit komt ten goede aan de gemeenschap en is bij uitstek bedoeld voor mensen die iets moois willen doen voor hun buurt, maar die het geld niet hebben om zelf te investeren", vertelt Richard Boelens, akkerbouwer en initiatiefnemer van windpark XY Wind. Denk aan insectenhotels die de biodiversiteit bevorderen, een nieuwe kinderboerderij of een innovatief, groen energieproject in een Flevolandse achtertuin.

Het is juist belangrijk dat de gemeenschapspotten losstaan van de aandeelhouders in de windparken, hebben de twaalf windbedrijven afgesproken. De dorpskernen in oostelijk Flevoland gaan daarom zelf commissies vormen die de aanvragen van buurtbewoners beoordelen en toekennen.

Zo wil Windplan Groen garanderen dat ook bewoners zonder eigen financiële middelen kunnen genieten van dit grote windproject.

Dit geld maakt gelukkig
Welk geld: Leningen van ASN Bank.
Hoeveel: 134 miljoen euro verdeeld over drie windparken.
Project: De drie windparken Vires Venti, XY Wind en Kubbeweg II maken onderdeel uit van Windplan Groen in het oosten van Flevoland. Project Kubbeweg II is gezamenlijk met de Rabobank gefinancierd.
Status: Oude windturbines in het gebied worden in de loop van 2022 vervangen. De twaalf nieuwe windparken worden in 2023 aangesloten op het energienet.
Energiedoel: Windplan Groen heeft een capaciteit van in totaal 500 mW en zal jaarlijks zo'n 1,9 mrd kWh aan groene stroom produceren. Dat is net zoveel stroom als alle bewoners en bedrijven in Flevoland in een jaar gebruiken.

Dit artikel is gepubliceerd op 17 januari 2022.

Delen op:

Dit vind je misschien ook interessant