Op 29 januari 2025 kreeg Ruben Berendts (47) – initiatiefnemer van Windpark Goyerbrug - bericht van zijn advocaat. En kort daarna een telefoontje van de wethouder van de gemeente Houten. Beiden feliciteerden hem met de omgevingsvergunning van Windpark Goyerbrug. Hij snapte er niets van, want op de website van de Raad van State had hij net daarvoor gelezen dat de omgevingsvergunning voor windpark Goyerbrug was vernietigd.
‘Toen ik dat las zakte de grond onder mijn voeten weg,’ vertelt Ruben. ‘Ik geloofde mijn ogen niet.’ Maar een felicitatie van de wethouder betekende toch goed nieuws? Ruben: ‘Het zat inderdaad anders dan ik op het eerste gezicht dacht. De Raad van State had wél ingestemd. Maar om de nieuwe, aangepaste vergunning vast te kunnen stellen, moest eerst de oude vergunning formeel worden vernietigd. Toen ik me dat realiseerde drong het tot me door: de vergunning is nu definitief, het gaat nu eindelijk gebeuren.’
In strakke lijn langs het kanaal
Met de vergunning voor Windpark Goyerbrug komt het einddoel eindelijk in zicht. Na jaren van tegenwind en juridische hobbels mag Windpark Goyerbrug vier windturbines plaatsen in een strakke lijn langs de zuidkant van het Amsterdam-Rijnkanaal tussen Houten en Wijk bij Duurstede. Samen gaan de turbines genoeg energie opwekken om 26.500 huishoudens van groene stroom te voorzien.
Politieke tegenwind
Ruben was al vroeg overtuigd van de kansen van windenergie en de mogelijkheden op deze plek, maar het duurde 21 jaar voordat het windpark gerealiseerd kon worden. Ruben: “Als ik van tevoren had geweten hoeveel tijd en energie het me zou kosten, weet ik niet of ik er aan begonnen was.”
Hij vervolgt: ‘20 jaar geleden was er nauwelijks gemeentelijk beleid voor windenergie. Later mocht éérst Windpark Houten van Eneco gebouwd worden. Dat zorgde voor veel vertraging.’ De laatste acht jaar was Ruben vooral bezig met onderzoeken, vergunningaanvragen, en bezwaarprocedures. In die periode veranderde het politieke klimaat. De partij die zich jarenlang had verzet tegen de komst van de windmolens, werd bij de gemeenteraadsverkiezingen de grootste. De kans op goedkeuring leek verder weg dan ooit, want de meerderheid van het huidige college van B&W was tegen de komst van het windpark. Toch stemde veruit de meeste gemeenteraadsleden vóór het plan, waardoor de vergunning verleend werd.
Zo kwam Windpark Goyerbrug voor de vierde keer bij de Raad van State terecht. Op 29 januari 2025 volgde eindelijk de laatste en de belangrijkste uitspraak, de definitieve goedkeuring op de omgevingsvergunning. Kort daarna viel ook het financiële plaatje op z’n plek: ASN Bank financierde de windmolens.
Ruben Berendts - initiatiefnemer van Windpark Goyerbrug
Financiering in recordtempo
Waar het vergunningstraject jaren in beslag nam, verliep de financiering opvallend soepel. Emiel van Zwet, verantwoordelijk voor de financiering bij ASN Bank, vertelt: ‘We kenden het bedrijf van Ruben en ook de turbinebouwer al uit eerdere energieprojecten. Toen we vier jaar geleden voor het eerst over Windpark Goyerbrug spraken, was er daardoor meteen een basis van vertrouwen. Sindsdien hielden we elk half jaar contact – gewoon een kop koffie om de lijntjes warm te houden en de ontwikkelingen te volgen.’
In december 2024 leek een positieve uitspraak van de Raad van State binnen handbereik, en startte het formele traject. ‘Dat betekende flink aanpoten, vooral voor Ruben,’ zegt Emiel. ‘Maar toen op 29 januari de vergunning definitief werd, konden we binnen enkele dagen de financiering rondmaken. Twee maanden van start tot closing – dat is waarschijnlijk het snelste traject dat we ooit hebben gedaan.’
Een paar dagen geen wind
In het najaar begint de bouw van de windturbines, een lastige klus. ‘Meestal kunnen we een turbine in drie dagen opbouwen,” vertelt Ruben. ‘Maar omdat ze op een plek komen waar het vaak waait, trekken we er een maand per windmolen voor uit. Als het te hard waait tijdens de hijswerkzaamheden, dan hijsen we uit veiligheidsoverwegingen namelijk niet. We hopen dus – voor deze ene keer – dat het in deze periode een paar dagen niet waait.’
Een beetje van de wind leven
Het land waar de molens komen, is van twee melkveehouders die al jaren bij het project betrokken zijn. ‘Na 10 jaar hadden ze kunnen zeggen: zoek het maar uit met je mooie verhalen,’ vertelt Ruben. Maar ze bleven geloven in het project. ‘Zonder hen had dit nooit gekund.’
Melkveehouder Arie Verhoef twijfelde er nooit aan dat Ruben Berendts zijn windpark van de grond zou krijgen. Maar makkelijk was het niet. ‘Dan was er weer een wetswijziging en kon Ruben opnieuw beginnen. Dat hakte er soms wel in,’ vertelt Arie. ‘Maar nu draait er eind dit jaar toch een windturbine op mijn land. En belangrijker nog: Ruben heeft vrijwel alle omwonenden, op één iemand na, weten mee te krijgen in het project. Dat heeft echt het verschil gemaakt.’
Ook melkveehouder Arjen Vernooij bleef al die jaren in het project geloven. ‘De aanhouder wint,’ zegt hij nuchter. ‘Voor 20 jaar volhouden moet je een lange adem hebben. Ik kon gewoon verder met mijn bedrijf, terwijl hij bleef trekken en duwen aan dit project. En nu is het gelukt.’
Melkveehouder Arie Verhoef
Ook Arjen benadrukt hoe belangrijk het is dat het proces in goede harmonie verliep. ‘De drie molens op mijn land veroorzaken natuurlijk wat overlast, daar kun je niet omheen. Maar iedereen in de buurt wordt gecompenseerd, dat is goed geregeld. Straks kunnen wij een klein beetje van de wind leven.’
Lokaal voordeel
Fossiel is ouderwets
De weerstand die windprojecten bij omwonenden vaak oproept, draait volgens Ruben zelden alleen om technische bezwaren. ‘Het gaat dan meestal over geluid of slagschaduw. Maar een hoofdreden is vaak dat mensen hun omgeving niet willen zien veranderen. Verandering – vooral rondom je eigen huis en roept weerstand op. Toch vind ik het belangrijker dan ooit dat we in Nederland investeren in onze eigen energievoorziening. We kunnen niet blijven leunen op fossiele bronnen, uit het buitenland of niet. Dan zijn wind en zon logische en noodzakelijke keuzes. Fossiel is ouderwets.’
Geluid en slagschaduw
Tegelijkertijd begrijpt Ruben de zorgen van omwonenden. ‘Ja, turbines maken geluid, vooral door de turbulente lucht rond de wieken. Maar de technologie staat niet stil. Moderne windmolens zijn veel stiller dan vroeger. Ook hebben de wieken zogeheten ‘uilenveren’. Dat is een innovatieve techniek die turbulentie vermindert en daarmee ook het geluid.’
Een andere veelgehoorde zorg is slagschaduw. Daarbij valt de schaduw van een bewegend windturbineblad op een raam van een omwonende. Ook daar zijn regels en normen voor. Ruben: ‘Windpark Goyerbrug veroorzaakt bijna geen slagschaduw. De turbines zijn voorzien van een automatische stilstandvoorziening. Zodra er slagschaduw optreedt, schakelt de molen automatisch tijdelijk uit. De molen gaat pas weer aan als er door de zon geen slagschaduw meer is.’
Ruben Berendts - initiatiefnemer van Windpark Goyerbrug
Balans tussen draagvlak en vooruitgang
Voor Ruben draait het allemaal om balans. Tussen draagvlak en duurzame vooruitgang, tussen techniek en leefbaarheid. ‘De energietransitie gaat ons allemaal aan. Dat betekent ook dat wind- en zonne-energie zichtbaar is in het landschap. Dat gaat goed als het met aandacht voor mensen en de omgeving gebeurt.’
Bij aandacht voor de omgeving hoort ook: rekening houden met de natuur. Zo krijgen de windmolens een stilstandssysteem voor vleermuizen. Dit betekent dat turbines automatisch tijdelijk worden stilgezet als de meeste vleermuizen actief zijn, bijvoorbeeld tijdens zwoele zomeravonden. Zo blijft ook de lokale biodiversiteit zoveel mogelijk beschermd.
Ieder dorp z’n eigen windmolen
Toch vindt Ruben het, “een bijzondere tegenstelling”. Hij legt uit: ‘hoe urgenter de energietransitie wordt, hoe stroperiger de praktijk. De noodzaak om onze eigen energie op te wekken wordt elke dag groter. Als ieder dorp zijn eigen windmolens en zonnepanelen krijgt – bij voorkeur met opslag – dan hebben we in principe genoeg en ontlasten we ook het overvolle elektriciteitsnet. Maar de vergunningen vormen een obstakel. Waarom moest Windpark Goyerbrug eerst 13 jaar wachten voordat we met de vergunning aan de slag mochten? Wat vervolgens nog eens 8 jaar duurde. Het lukt ons niet om de energietransitie echt in een stroomversnelling te brengen. Ook dat heeft mijn belangstelling, maar nu eerst maar eens Windpark Goyerbrug bouwen.’
Dit artikel is gepubliceerd op 26 mei 2025.
