Senior Manager Sustainability Mariëtta Smid schreef mee aan het Klimaatactieplan, waarin ASN Impact Investors concreet maakt hoe zij in 2030 wil uitkomen op beyond net zero. De urgentie van een transitie is groter dan ooit, voelt ze. ‘We staan voor enorme uitdagingen, en het is vanuit risico- en rendementsperspectief niet alleen nodig maar ook slim om in te spelen op de groeikansen die het biedt.’

Waarop kijk je met de meeste voldoening terug in 2022?

Mariëtta Smid, Senior Manager Sustainability

‘Ons eerste Klimaatactieplan, dat vind ik echt een heel mooi resultaat. Dat hebben we eind december 2022 gepubliceerd. Hierin staat de doelstelling centraal om voor 2030 een positieve impact te hebben op het klimaat met al het vermogen onder beheer. Voor ons is dat natuurlijk niet nieuw, maar we hebben hierin nog eens vastgelegd hoe we er gaan komen. Het houdt ons scherp en geeft richting bij het maken van keuzes. En dat is belangrijk. Er moet op korte termijn echt veel meer actie worden ondernomen om de klimaatdoelen te behalen, door iedereen. Want het klimaatprobleem is urgenter dan ooit, dat bleek ook uit de laatste rapporten van het VN-klimaatpanel IPCC.’

Wat zijn concrete stappen uit het Klimaatactieplan op weg naar ‘beyond net zero’?

‘We hebben onder meer een methodologie ontwikkeld (samen met de consultants van PRé Sustainability en CREM) om te berekenen hoeveel CO2 we uit de lucht halen en vastleggen met onze investeringen. Dat legt de basis voor het klimaatpositieve deel van onze beleggingen. We weten hoe we ervoor staan en er is nog heel veel werk aan de winkel. Dat gaat volgens een stappenplan: aan de uitstootkant moeten we zorgen dat die zoveel mogelijk naar beneden gaat, meer inzet van duurzame energie blijft daarvoor heel belangrijk. Daarnaast willen we steeds meer investeren in activiteiten die CO2 vastleggen. Maar wel op een eerlijke manier, via duurzame bosbouw en regeneratieve landbouw en toekomstige innovaties.’

Zijn er al beursbedrijven die hun beleid in lijn hebben met de ambities van ASN Impact Investors?

‘Steeds meer beursgenoteerde bedrijven zien wel waar de mogelijkheden liggen. We hebben bijvoorbeeld in 2022 Oatly toegelaten tot ons duurzame universum, het bekende merk havermelk, en -yoghurt. Het wil een landbouwsysteem ontwikkelen waarbij regeneratieve landbouw wordt toegepast. We hebben duidelijke doelstellingen vastgesteld voor al onze fondsen die bepalend zijn voor de selectie van bedrijven. Maar bij de meeste bedrijven zal altijd uitstoot resteren. Hierdoor zal bij de aandelenfondsen dus altijd uitstoot resteren die we elders moeten compenseren. Wat helpt, is dat we steeds meer data hebben waarop we kunnen sturen bij bedrijven. Die geven richting bij de gesprekken die we met ze hebben en de manier waarop we stemmen.’

Engagement, met bedrijven in gesprek gaan over hun beleid, krijgt ook in 2023 aandacht?

‘Vorig jaar hebben we vrijwel alle bedrijven in ons universum geïnformeerd over het belang van een veilig klimaat en het belang, de urgentie en de afhankelijkheid van biodiversiteit. Dit jaar zetten we de volgende stap en gaan we met een selectie van bedrijven in gesprek. Omdat ze een grote negatieve impact hebben of naar onze mening nog onvoldoende stappen hebben gezet.'

'‘We hebben in 2022 Oatly toegelaten tot ons duurzame universum, het bekende merk havermelk, en -yoghurt. Het wil een landbouwsysteem ontwikkelen waarbij regeneratieve landbouw wordt toegepast."

'Wij vinden dat bedrijven hun verantwoordelijkheid moeten nemen ten aanzien van het klimaat en vinden dat ze een ambitieus klimaatdoel moeten hebben met een daaraan gekoppeld klimaatactieplan. Daarom hebben wij ons stembeleid ook verder aangescherpt. Als bedrijven geen klimaatdoelstelling hebben opgenomen in hun beleid stemmen we voortaan tegen de benoeming van bestuurders, tegen de goedkeuring van het jaarverslag en tegen de inkoop van eigen aandelen. Je komt er niet meer mee weg als je het klimaat niet op de agenda hebt staan of kennis op bestuursniveau ontbreekt.’

Welke belangrijke thema’s spelen verder in 2023?

Waterschaarste is een belangrijk thema, daar is het steeds nijpender wordende tekort aan veilig en schoon drinkwater onlosmakelijk aan verbonden. Dat is het eigenlijk al langer, het is zelfs een bron van conflicten. Dat was in het Midden-Oosten zo, maar wat we lang niet hadden gedacht: de verdroging in Nederland neemt snel toe en daardoor is het nu ook dichtbij een issue. Mensenrechten zijn en blijven een ander belangrijk onderwerp. We streven een leefbaar loon na in de textielindustrie. Daar zie ik vooruitgang, al gaat die traag. Ook hier speelt dichterbij iets vergelijkbaars: de groeiende inkomensongelijkheid. De loonkloof tussen de top van bedrijven en de werkvloer is tijdens corona groter geworden. Dat zorgt voor arbeidsonrust en toenemende risico’s. Daarom zouden we er als belegger meer mee willen doen.’

Als het over mensenrechten gaat: 2022 was ook het jaar waarin de Russische invasie van Oekraïne begon.

‘Wat dat betreft was er discussie: wij sluiten investeren in wapens uit omdat we geen geld willen verdienen aan oorlog. Terwijl: als Oekraïne zich kan verdedigen met wapens, zijn daarmee de democratie en mensenrechten in het land gediend. Moet je dan toch niet investeren in wapens? Wat ons betreft niet. Door wapengebruik vallen vooral onschuldige slachtoffers, zowel in een oorlogssituatie als daarbuiten. Een ander probleem voor ons is het feit dat er aan wapens wordt verdiend. Zo wordt oorlog een businessmodel en daar willen we niet aan meewerken. Het is in feite bloedgeld als andere partijen dan overheden investeren in de defensie-industrie. De oorlog in Oekraïne raakt trouwens ook aan duurzaamheid. Net als de coronapandemie heeft die ook tot het inzicht geleid hoe kwetsbaar we onze landbouw, onze hele economie hebben ingericht. Veel producten maken en verbouwen we niet meer lokaal. We zijn voor graan afhankelijk van Oekraïne, kleding komt uit Azië, we leunen erg op China en zo vinden ontzettend veel transportbewegingen plaats. Tijdens corona hebben we geleerd dat die lange logistieke ketens voor problemen kunnen zorgen. Terwijl je vanuit duurzaamheidsoogpunt misschien beter lokaal kunt produceren.’

Bieden de trends die je noemt ook kansen voor beleggers?

‘Ik ben ervan overtuigd dat het ook financieel slim is om te kijken naar de uitdagingen waar we voor staan, schoon drinkwater, een gezonde omgeving, voedsel en een veilig onderdak voor iedereen. Het zijn uitdagingen die heel veel groeikansen bieden voor bedrijven en het is ook vanuit risico- en rendementsperspectief belangrijk en slim om naar deze ontwikkelingen te kijken. Dat businesspotentieel moet je als investeerder begrijpen.’

‘Onze kracht zit in de keuzes die we maken met onze fondsen. We laten zien hoe je als vermogensbeheerder kunt investeren op het gebied van klimaat en biodiversiteit, we willen onze kennis graag delen met institutionele beleggers.’

Wat zou je wat dit aangaat willen meegeven aan institutionele investeerders?

‘Ik zou partijen als pensioenfondsen willen uitnodigen: doe mee, maak vaart. Het is een no brainer, juist als je verantwoordelijk bent voor toekomstige generaties moet je toekomstproof investeren in de verdienmodellen van de toekomst. Wij weten als geen ander waar we de belangrijke spelers kunnen vinden die de transitie versnellen. Die aan onze criteria voor duurzaamheid voldoen, maar ook financieel goed presteren. Onze kracht zit in de keuzes die we maken met onze fondsen. We laten zien hoe je als vermogensbeheerder kunt investeren op het gebied van klimaat en biodiversiteit, we willen onze kennis graag delen met institutionele beleggers.'

Hoe optimistisch ben je over hoe de klimaaturgentie wordt gevoeld?

‘Als je het me persoonlijk vraagt, maak ik me serieus zorgen. Sommige partijen nemen 2050 als richtjaar om net zero te worden of hun uitstoot te halveren en stellen directe actie uit. Maar we kunnen het echt niet uitstellen, het is niet eens meer 1 voor 12 maar nog veel later. Als je nog niet bezig bent, moet je wel echt nu beginnen met het terugdringen van de CO2-uitstoot. De opwarming van de aarde tot anderhalve graad beperken voor 2050, zoals de doelen van het Akkoord van Parijs luiden, dreigt uit zicht te raken. We moeten dus alles op alles zetten om die opwarming terug te dringen. Elke graadpunt maakt een verschil. Daar zet ik me in mijn werk voor in, maar ik heb ook een zoon van 9 thuis van wie ik hoop dat hij dezelfde mogelijkheden krijgt op een gezond en veilig leven, en dat dat er voor de generaties na hem ook zal zijn.’

Lees meer over de impact van ASN Impact Investors in ons Impact Report.