Balans opstellen

Wat is een balans?

Een balans is een overzicht van het eigen vermogen, vreemd vermogen (schulden) en de bezittingen van een bedrijf verdeeld over 2 kolommen. Aan de linkerkant (de debetkant) van de balans staan de activa, oftewel de bezittingen. De rechterkant (de creditkant) van de balans bestaat uit de passiva, oftewel de schulden en het eigen vermogen. Die 2 kanten moeten met elkaar in evenwicht zijn voor een balanstotaal.

Balansposten: wat staat er op een balans?

Een balans is altijd een momentopname, daarom moet de datum ook altijd op de balans staan. De activa en passiva op een balans bestaan uit een aantal vaste onderdelen.

Passiva op een balans: eigen vermogen en vreemd vermogen

Op de rechterkant van de balans staan alle passiva oftewel het eigen vermogen en het vreemd vermogen (schulden). De passiva bestaan uit je eigen vermogen, lang vreemd vermogen en kort vreemd vermogen.

Het balanstotaal

Als je de totale activa en de totale passiva optelt, moet je aan beide kanten hetzelfde balanstotaal hebben. Het bedrag aan beide kanten van de balans is altijd gelijk. Je bezittingen moeten dus in evenwicht zijn met je eigen vermogen en schulden voor een juist balanstotaal.

Stappenplan voor een juist balanstotaal

1. Zet al je bezittingen en schulden onder elkaar.
2. Bereken je eigen vermogen door je schulden van je bezittingen af te trekken.
3. Vul je eigen vermogen in op de balans om de balans kloppend te maken.

Balans voorbeeld

In onderstaand voorbeeld van een balans is te zien hoe de activa en passiva aan beide kanten gelijk zijn.

Balansmutatie

Als je een nieuwe machine aanschaft, voorraad verkoopt of een (deel van) je schuld aflost, verandert de balans. Die verandering wordt ook wel een balansmutatie genoemd. Omdat er vaak wat verandert in je bezittingen en vermogen, hoef je niet steeds een nieuwe balans op te maken.

Het is belangrijk dat ook de balansmutaties met elkaar in evenwicht zijn. Koopt je bedrijf bijvoorbeeld nieuwe voorraad voor € 2.500 waarvan de rekening later betaald wordt. Dan neemt de waarde van je voorraad toe met € 2.500, en aan de debetkant nemen je crediteuren met € 2.500 toe. Zo blijft de balans aan beide kanten gelijk.

De beginbalans

Een balans is een momentopname. Daarom stel je vaak aan het begin en aan het einde van een bepaalde periode, meestal een maand, een balans op. De balans die je aan het begin van een periode opstelt, heet de beginbalans of openingsbalans. Hierop vermeld je alle cijfers van het begin van de periode.

De eindbalans

Gedurende de maand verandert je voorraad, betaal je rekeningen en doe je misschien wel meerdere investeringen waardoor je balans verandert. Daarom stel je aan het eind van de periode ook een eindbalans op. Je kunt dan de beginbalans en eindbalans met elkaar vergelijken, zodat je duidelijk het verschil ziet en je jouw bedrijfsvoering voor de komende periode daarop kunt aanpassen.

Eenvoudig kengetallen berekenen

Met een balans kun je relatief eenvoudig bepaalde kengetallen berekenen die voor je onderneming relevant zijn, zoals liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit.

Het verschil tussen een balans en een resultatenrekening

Naast een balans maak je voor je onderneming vaak ook een resultatenrekening op. Een balans is een momentopname en geeft de verhouding van je bezittingen en schulden weer. Een resultatenrekening maak je vaak aan het einde van het jaar op waarbij je de inkomsten afzet tegen de gemaakte kosten.

Meer lezen