Marjolein Demmers: ‘We hebben nú een kans om de economie anders in te richten’

Het werk van duurzame partner Natuur & Milieu is in coronatijden gewoon doorgegaan. Sterker nog, zonder reistijd bleef er meer tijd over voor de groene lobby en campagnes. Lang leve thuiswerken en videovergaderen. Arie Koornneef (directeur ASN Bank) en Marjolein Demmers (directeur Natuur & Milieu) praten bij over werken en wandelen in coronatijden.

Waarom maakt een bank zich druk om de natuur?

Arie: ‘ASN Bank is 60 jaar geleden vanuit de vakbeweging opgericht. Met het idee om op sociaal-maatschappelijk gebied goede dingen te doen met het spaargeld van klanten. Onze missie ligt dicht in de buurt van die van Natuur & Milieu: we streven allebei naar een duurzame samenleving.’

Er is een heel woud aan organisaties dat zich sterk maakt voor de natuur. Wat maakt Natuur & Milieu anders dan organisaties als Natuurmonumenten, Milieu Centraal, het Wereldnatuurfonds, Staatsbosbeheer en Milieudefensie?

Marjolein: ‘Er zijn veel organisaties die natuur beheren of beschermen. Dat is belangrijk. Maar om de natuur te herstellen en te laten gedijen zijn er ook goede condities nodig. Onze rol is om te onderzoeken, te analyseren en met voorstellen voor betere condities te komen. Of het nu gaat om de overlevingskansen van wilde bijen, het terugbrengen van natuur op de zeebodem of het verbeteren van de waterkwaliteit van sloten, grachten en beekjes.’

In het realiseren van jullie missie doen jullie lobbywerk. Waaruit bestaat dat precies?

Marjolein: ‘Op basis van onze analyses en samen met groene koplopers doen we concrete voorstellen voor nieuw beleid. Met die voorstellen gaan we naar beleidsmakers, politici en bewindslieden. Daarna komt voor ons de fase van duwen en trekken om tot zo goed mogelijk beleid te komen.’

Arie: ‘Een voorbeeld van geslaagd lobbywerk vind ik jullie bijdrage aan het Klimaatakkoord. Jullie hebben voorafgaand aan het akkoord het debat op scherp gezet.’

Foto van Marjolein Demmers door Norbert Waalboer

Wat betekent de natuur voor jou?

Arie: ‘Mijn liefde voor de natuur en voor wandelen door de natuur is in mijn jeugd ontstaan. Met mijn ouders gingen we jaarlijks naar Zwitserland waar we dagelijks bergwandelingen maakten. En de laatste maanden maak ik ‘s avonds regelmatig een wandeling van een kilometer of 6. Dat maakt mijn hoofd leeg en geeft weer wat extra energie.’

Marjolein: ‘Dat herken ik. Ik maak nu elke ochtend voordat ik mijn laptop openklap een wandeling van een uurtje. Ik ben er een beetje verslaafd aan geraakt. Eerst mijn wandeling dan de mailbox. Vanochtend had ik een vergadering om half acht. Dan baal ik er echt van dat ik direct achter mijn scherm zit.’

Het coronavirus heeft invloed op hoe we leven. Zijn Nederlanders hierdoor anders naar de natuur gaan kijken denk je?

Marjolein: ‘Ik denk het wel. Doordat veel mensen meer thuis zijn, heb ze meer oog voor de natuur in hun directe omgeving. Ik denk dat het naast de schok, de zorgen, en de bewegingsbeperking, het ook voordelen heeft om meer thuis te zijn. Je hebt meer aandacht voor het gezin, de buren en mensen die hulp nodig hebben.’

Heeft Corona jullie werk als organisatie moeilijker of makkelijker gemaakt?

Marjolein: ‘Makkelijker. De afspraken lukken sneller omdat iedereen op reistijd bespaart. Wij doen al onze vergaderingen via Teams of andere tools om te video-vergaderen.’

‘Ik hoop dat we die aanvalskracht behouden, maar nu om het klimaat te redden’
Marjolein Demmers, directeur Natuur & Milieu

Voor welke uitdaging staat Nederland nu?

Marjolein: ‘De verwachting is dat er een economische dip aan komt. De uitdaging is dat bedrijven opkrabbelen en dat ze in de goede richting opkrabbelen, dus inclusief de duurzaamheidsstappen die we samen hebben bedacht. We hebben nu een kans om de economie anders in te richten. Met de daadkracht die de overheid in coronatijd heeft laten zien, moeten we nu ook de klimaatcrisis te lijf gaan. Ik hoop dat we die aanvalskracht behouden, maar nu om het klimaat te redden. ’

‘Waar ik zelf erg enthousiast van word is dat we met dit soort projecten holistische termen als klimaat en biodiversiteit voor jong en oud tastbaar weten te maken.’
Arie Koornneef, directeur van ASN Bank

Op welk terrein werkten ASN Bank en Natuur & Milieu de laatste jaren samen?

Arie: ‘De laatste jaren was dat onder meer met slimwoner.nl, het platform waar consumenten informatie krijgen over het verduurzamen van hun woning. Bij de doorontwikkeling van ons duurzaamheidsbeleid (beleid waarin we afspreken waar we wel en niet in investeren) maken we gebruik van jullie kennis. En niet te vergeten het burgeronderzoek Vang de watermonsters waarin we Nederlanders hebben gevraagd om de kwaliteit van natuurwater in hun omgeving te meten. We hebben vorig jaar een steen in de vijver gegooid en de rimpelingen met enthousiaste deelnemers worden steeds groter.’

Marjolein: ‘Weet je wat het mooie is, ASN is er vaak vroeg bij. Vorig jaar zijn we met Watermonsters begonnen en qua financiering was ASN de belangrijkste partij. Inmiddels zijn er 7 waterschappen bijgekomen en zijn de 15.000 meetkits bijna allemaal aangevraagd. Rijke Noordzee is ook een mooi voorbeeld. Dankzij een donatie van ASN Bank zijn we begonnen met natuurherstel op de zeebodem van windparken in zee. Inmiddels is dat een groot project geworden met heel veel partijen en verschillende locaties op zee.’

Arie: ‘Waar ik zelf erg enthousiast van word is dat we met dit soort projecten holistische termen als klimaat en biodiversiteit voor jong en oud tastbaar weten te maken.’

In juni van dit jaar ondertekenden ASN Bank en Natuur & Milieu een manifest waarin de regering werd opgeroepen om duurzaamheid ook in coronatijden bovenaan de agenda te zetten. KLM en Shell, niet bepaald duurzame koplopers, ondertekenden dit manifest ook. Heeft zo’n manifest dan nog zin?

Arie: ‘Ik snap dat KLM en Shell de wenkbrauwen kunnen doen fronsen. Ik vind dit een positieve stap. Ze geven publiekelijk commitment af. Als je iets voor een groot publiek zegt moet je je woorden ook omzetten in daden, althans zo ben ik opgevoed. Als een bedrijf aangeeft een transitie te willen maken van de oude naar de nieuwe economie dan is dat mooi.’

Marjolein: ‘Ik ben het met Arie eens, zo’n manifest maakt ook dat je bedrijven kunt aanspreken wanneer verandering uitblijft. Tegelijkertijd is het ook belangrijk dat de overheid ervoor zorgt dat de condities voor die duurzame transitie ook aanwezig zijn. Geen enkele ondernemer gaat duurzame stappen zetten als hij daarmee zijn eigen faillissement ondertekent.’

In 2022 bestaan jullie 50 jaar. Met welke acties of campagnes heeft Natuur & Milieu zichzelf op de kaart gezet?

Marjolein: ‘In 2009, toen er nog geen elektrische auto’s te koop waren, hebben we op de AutoRAI een elektrische auto gedemonstreerd. Die hadden we samen met de TU Delft ontwikkeld en premier Balkenende ging er in zitten. Tijdens de coronalockdown werkten miljoenen Nederlanders verplicht vanuit huis. Een jaar of 10 geleden waren er vooral vooroordelen over thuiswerken. In een campagne (onder meer samen met de NS) hebben we de term Het Nieuwe Werken gelanceerd. En een paar jaar geleden hebben we met een campagne het begrip flexitariër bekendheid gegeven. Om mensen aan te moedigen om een dag geen vlees te eten.’

Meer lezen over de partners van ASN Bank?

ASN Bank werkt samen met maatschappelijke organisaties om doelen in duurzaamheid te behalen. Wil je daar meer over weten? Lees hier de interviews met de directie van ASN Bank en haar partners:

Fair Wear Foundation: over leefbaar loon in de kledingindustrie
War Child: over psychosociale hulp aan kinderen in oorlogsgebieden
Nationaal Fonds Kinderhulp: over armoede onder kinderen in Nederland