Scheiden en kinderalimentatie
Wat is kinderalimentatie?
Kinderalimentatie is een financiële regeling die je met je ex-partner treft bij je scheiding. De regeling is bedoeld voor de zorg voor en opvoeding van je kinderen. Het maandelijks bedrag dat de ene ouder aan de andere ouder betaalt, wordt onder andere gebruikt voor:
- Levensonderhoud (eten, drinken, verzorging)
- Kleding
- Schoolgeld en overige schoolkosten
- Zorgkosten
- Abonnementen en lidmaatschappen
- Incidentele uitgaven
Je bepaalt de hoogte van het bedrag in overleg met je ex-partner. Als het niet lukt om samen tot overeenstemming te komen, kan een notaris, advocaat of mediator helpen. De afspraken leg je samen vast in een ouderschapsplan. Ze zijn pas rechtsgeldig als een rechter ze heeft bekrachtigd.
Betalen aan je ex-partner
Als je kinderalimentatie moet betalen, betaal je die aan je ex-partner tot je kind 18 is. Daarna betaal je de bijdrage rechtstreeks aan je kind tot je kind 21 is. In bijzondere gevallen is er ook daarna nog een onderhoudsplicht. Bijvoorbeeld als het kind gehandicapt is en niet zelf in zijn levensonderhoud kan voorzien.
Na de 21e verjaardag kunnen jullie meestal zelf bepalen of jullie kind nog een ouderlijke bijdrage krijgt. Deze financiële verantwoordelijkheid geldt trouwens ook voor ouders die niet gescheiden zijn.
Het ouderschapsplan
Het bedrag dat jij of je ex-partner aan kinderalimentatie betaalt, leg je vast in een ouderschapsplan. Als je getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had, dan is dit verplicht. In het plan staan alle afspraken die jij en je ex-partner maken over de zorg en opvoeding van jullie kinderen. Het gaat dus over meer dan de kinderalimentatie alleen.
In het ouderschapsplan leg je de kosten van verzorging en opvoeding van je kinderen vast. Daarmee bereken je de hoogte van het bedrag aan kinderalimentatie. De ouder die het grootste deel van de zorg en opvoeding op zich neemt, heeft meestal te maken met hogere kosten. De andere ouder betaalt daar via kinderalimentatie aan mee. Daarnaast heeft het verschil in inkomen van beide gescheiden ouders meestal invloed op het bedrag. De ouder met het hoogste inkomen betaalt meer.
Naast afspraken over de zorg voor de kinderen en de kosten daarvan, staat er nog meer in het ouderschapsplan. Je bent verplicht om het volgende vast te leggen:
- Afspraken over de verdeling van opvoeding en zorg (zorgregeling).
- Afspraken over hoe vaak beide partners hun kinderen zien (omgangsregeling).
- Afspraken over de informatie rond opvoeding en zorg die jij en je ex-partner met elkaar delen.
- Afspraken over hoe je samen beslissingen neemt over belangrijke onderwerpen, bijvoorbeeld over de schoolkeuze.
- De mening van je kinderen over deze afspraken. Let op: hoe je jouw kind(eren) hierbij betrekt, hangt af van de leeftijd.
Kinderalimentatie en co-ouderschap
Steeds vaker kiezen gescheiden ouders voor een co-ouderschap. Bij co-ouderschap is de omgangsregeling gelijkwaardig voor beide ouders. Als je hiervoor kiest, vraagt dat heldere afspraken en een goede samenwerking. De omgangsregeling leg je dan ook vast in het ouderschapsplan.
Ook bij co-ouderschap geldt dat de ex-partner met het hogere inkomen kinderalimentatie betaalt aan de ander. Zo worden de financiële lasten die bij de opvoeding horen eerlijk verdeeld. In principe zijn de ouders zelf verantwoordelijk om tot afspraken te komen. Als dat niet lukt, bepaalt de rechter ook in dit geval de hoogte van het bedrag.
Kinderalimentatie berekenen
Hoe gaat het berekenen van alimentatie voor je kind in zijn werk? Je stemt samen het bedrag af. Dit mag zonder bemiddeling. Kom je er zonder bemiddeling niet uit? Betrek dan een mediator, advocaat of notaris.
Op het moment dat je de afspraken hebt gemaakt en vastgelegd in het ouderschapsplan, worden deze bekrachtigd door de rechter. Ook als één van de partners niet mee wil werken met de bemiddelaar, bepaalt de rechter.
Bij het bepalen van de hoogte van de kinderalimentatie houd je rekening met:
- Het gezamenlijk inkomen vóór de scheiding.
- De behoeftes van de ontvangende ouder met betrekking tot de opvoeding.
- De behoefte van het kind en de kosten daarvan.
- De financiële draagkracht van de betalende ouder
Deze factoren bepalen hoeveel alimentatie je na de scheiding betaalt of ontvangt. Dat maakt het precieze bedrag lastig te voorspellen. Ook wordt de gemiddelde loonstijging elk jaar meegerekend. Dat heet de indexering van alimentatie. Dat geldt voor zowel kinderalimentatie als partneralimentatie.
Je kunt de kinderalimentatie zelf proberen te berekenen. Er zijn verschillende online tools om dat te doen. Bedenk wel dat deze tools alleen uitgaan van de standaard situaties.
Als er in jullie situatie iets anders speelt (bijvoorbeeld schulden, een eerdere scheiding of zelfstandig ondernemerschap) is het verstandig om een berekening te laten maken via een adviseur.
Besparen op kinderalimentatie
Als je de kinderalimentatie samen in goed overleg en met behulp van de verschillende rekentools weet te bepalen, kan dit je geld schelen. Je voorstel neem je op in het ouderschapsplan. De rechter beoordeelt dan of het bedrag niet te laag is. Minder mag namelijk niet, meer wel.
Goed om te weten
Om te bepalen wat een kind ongeveer kost, gebruikt de rechter tabellen. Het bedrag hangt af van onder andere:
- Hoe oud je kind is (hoe ouder, hoe duurder een kind is).
- Hoeveel kinderen jullie hebben (hoe meer kinderen, hoe minder je per kind krijgt).
- Hoe hoog jullie netto gezinsinkomen was (hoe hoger, hoe hoger vaak ook de levensstandaard van de kinderen).
Alimentatiebedragen stijgen jaarlijks. Dat betekent dat het bedrag dat je moet betalen of ontvangt elk jaar iets meer wordt.
Draagkracht voor kinderalimentatie van beide ouders
De financiële draagkracht van de betalende ex-partner is dus een belangrijke factor voor het berekenen van de kinderalimentatie. In sommige gevallen zorgt de ouder met het hoogste inkomen voor de kinderen. Meestal is het zo dat de ouder die de verzorging op zich neemt minder gaat werken. En er daardoor qua inkomen op achteruit gaat. Daar staat tegenover dat de ouder die niet de dagelijkse zorg op zich neemt, er misschien juist op vooruit gaat qua inkomen.
Na verloop van tijd kan het inkomen van één of beide ouders veranderen. Bijvoorbeeld als je van baan verandert of samen gaat wonen met een nieuwe partner. Ontwikkelingen in zorgbehoefte of de draagkracht voor kinderalimentatie kunnen betekenen dat het maandelijkse bedrag aan kinderalimentatie stijgt of daalt.
Als je vindt dat jouw draagkracht voor kinderalimentatie is gewijzigd, kun je nieuwe afspraken met je ex-partner maken. Kom je hier niet uit, ook niet met professionele bemiddeling? Dan kun je de rechter vragen opnieuw uitspraak te doen over de hoogte van het maandelijkse bedrag.
Veelgestelde vragen over kinderalimentatie
Tot wanneer moet kinderalimentatie worden betaald?
Kinderalimentatie vanaf 18 jaar (tot 21 jaar)
Kinderalimentatie na het 21e jaar
Wanneer hoef je geen kinderalimentatie te betalen?
Wat als kinderalimentatie niet wordt betaald?
Wat gebeurt er met de kinderalimentatie bij een nieuwe partner?
Meer over scheiden
De financiële onderwerpen die vaak ter sprake komen bij scheiden op een rij.