Zo werkt de gemeente

Een fietssnelweg aanleggen of nieuw afvalstation openen? Dat bepaalt de gemeenteraad. Dit is het hoogste bestuursorgaan van de gemeente. Afhankelijk van de grootte van je gemeente bestaat de raad uit 9 tot 45 raadsleden. Deze worden elke vier jaar direct verkozen. De volgende keer is op 16 maart 2022.

Foto: Kees van de Veen / ANP (Wijkbewoners planten bomen en struiken in hun buurtwildernis.)

Welke taken heeft de raad?

De raad heeft twee taken. Ten eerste: het beleid bepalen voor alle zaken die invloed hebben op het leven in de gemeente. Als we het over duurzaamheid hebben gaat dit over een breed scala aan onderwerpen, van verduurzaming van woningen en klimaatadaptatie tot de aanleg van fietssnelwegen en milieuzones.

Een andere belangrijke taak voor de gemeenteraad is de controle van het gemeentelijke college van burgemeester en wethouders. Het is namelijk aan het college om de beleidsplannen waarover de gemeenteraad heeft besloten uit te voeren.

Leer meer over hoe de gemeente in elkaar steekt op de site van Prodemos
Leer meer over de verantwoordelijkheden van gemeenteraadsleden op Rijksoverheid

Check hoe duurzaam jouw woonplaats is

Hoe staat jouw gemeente ervoor als het gaat om CO2-uitstoot, huishoudelijk afval, groenbeheer of iets anders dat impact heeft op duurzaamheid? Dat kun je nagaan in de gemeentelijke duurzaamheidsindex, de GDI. Deze index laat zien hoe goed jouw gemeente scoort op 24 duurzaamheidsindicatoren, vergeleken met de rest van Nederland.Een andere bron is de site Waarstaatjegemeente.nl, een initiatief van de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Op dit dataplatform vind je alle cijfers over alle Nederlandse gemeenten op alle belangrijke beleidsterreinen. De 'dashboards' maken het makkelijk om gemeenten te vergelijken.

Als je wil dat jouw gemeente hoger scoort op het gebied van duurzaamheid, dan is 16 maart het moment om invloed uit te oefenen.

Stemmen in de praktijk

Iedereen boven de 18 mag stemmen in de gemeente waarin zij of hij staat ingeschreven. Je hoeft dus geen Nederlands paspoort te hebben. Voor niet-EU-burgers geldt wel dat je minimaal vijf jaar in Nederland ingeschreven moet zijn. Twee weken voor de verkiezingen ontvang je een stembiljet in de brievenbus. Die heb je nodig om te kunnen stemmen.

Stemmen op afstand kan niet. Je moet op de stemdag zelf dus daadwerkelijk naar een van de stemlokalen in je gemeente gaan. Burgers die niet naar een stemlokaal kunnen, mogen gebruik maken van een volmacht. Denk aan mensen die in gevangenis zitten, ziek zijn of tijdelijk in het buitenland zijn. Kiezers met een fysieke beperking mogen hulp krijgen in het stemhok. Dit is bijvoorbeeld het geval voor mensen die blind zijn, of die de ziekte van Parkinson hebben.

Lees meer

Tips om invloed uit te oefenen in jouw gemeente
Gebruik je stem slim