Geld
ASN Bank is een duurzame bank. Als je geld hebt gekregen of verdiend, dan kun je het naar een bank brengen. Wat weet jij allemaal over geld?
Vraag aan de klas: Wat was het eerste betaalmiddel: zout of eieren?
Lang geleden was er nog geen geld. In die tijd ruilden mensen eten en voorwerpen met elkaar. Bijvoorbeeld een schaap voor een geit. Of een kookpot voor een kledingstuk. Ruilen was alleen niet altijd makkelijk. Want hoeveel appels kost een paard? En stel dat iemand 100 appels voor een paard wil ruilen? Die krijg je nooit allemaal opgegeten voordat ze rot worden.
Mensen gingen daarom zoeken naar een betaalmiddel. Het begon met zout, kralen en schelpen. Daarna gebruikten mensen gouden en zilveren klompjes. Uiteindelijk werden rond 700 voor Christus de eerste gouden en zilveren munten gemaakt. Deze munten waren allemaal even groot en zwaar. Zo kon iedereen makkelijk rekenen en betalen.
Munten
In 1816 kwam er een officiële muntwet. In de wet werd vastgelegd dat er meerdere munten kwamen. Niet alleen de toenmalige gulden maar ook een stuiver van 5 cent, een dubbeltje van 10 cent en een kwartje van 25 cent. Met deze verschillende munten, konden mensen nog makkelijker betalen. Ook werd afgesproken dat op de munten in Nederland de koning of koningin werd afgebeeld. En dat doen we nu nog steeds.
Bankbiljetten
Het papiergeld is uitgevonden door Chinese handelaren. Als handelaren op een dag veel hadden verkocht, hadden ze veel munten. Dat was best zwaar en vooral gevaarlijk. De kans op beroving was in die tijd groot. Daarom bedachten ze ‘wissels’. Een heel simpel papiertje met een getal en een handtekening. Een stapeltje munten kon je ruilen voor een wissel. En als je weer munten nodig had dan wisselde je het weer in.
De Chinese overheid besloot vanaf het jaar 1024 om zelf biljetten zelf te maken. Biljetten die je niet meer hoefden in te wisselen, maar waar je mee kon betalen. Zo ontstonden de eerste bankbiljetten.
Vraag aan de klas: Om te voorkomen dat criminelen bankbiljetten namaken zijn er verschillende echtheidskenmerken verwerkt in de bankbiljetten. Wie kent een van de echtheidskenmerken?
De bekendste echtheidskenmerken zijn:
- Het watermerk
- De veiligheidsdraad
- Het hologram
- Het lichtgevende effect
- De voelbare inkt
Deze kenmerken kan je ontdekken door te kijken, te kantelen en te voelen.
Tip!
Neem een bankbiljet mee om de echtheidskenmerken te laten zien.
Banken
Vroeger waren er geldwisselaars. Als je veel geld had bewaarde een geldwisselaar je geld in een grote kist. Als bewijs kreeg je een briefje. Op dit briefje stond de naam van de geldwisselaar, het bedrag en de datum. Als je het briefje weer inleverde dan kreeg je het bedrag weer terug.
In die tijd ontstond er steeds meer handel. Geldwisselaars kregen meer en meer geld in bewaring. Tegelijkertijd waren er ook mensen die geld wilden lenen. Daarom gingen de geldwisselaars andermans geld uitlenen. Mensen mochten het geld lenen en het later terugbetalen. Voor het lenen moesten de mensen wel rente betalen. En een gedeelte van deze rente gaven de geldwisselaars aan de mensen die hun geld in bewaring kwamen brengen. Als een soort beloning.
Zo werken banken nu nog steeds. Als je geld leent, betaal je rente. Als je geld op een spaarrekening zet, ontvang je rente. Op dit moment staat de rente heel laag, dus je ontvangt maar een klein beetje rente.
Er zijn in Nederland verschillende banken. Iedere bank heeft zijn eigen spelregels en bankproducten. Iedereen mag zelf kiezen bij welke bank je klant wilt worden. Je kiest de bank die het beste bij jou past.
Wist je dat..
Duurzame bank
ASN Bank is bijvoorbeeld een duurzame bank. Een duurzame bank houdt rekening met wat goed is voor onze planeet. Net zoals andere banken, gebruiken ze het geld van klanten om uit te lenen aan bedrijven, projecten en organisaties. Het grote verschil tussen een duurzame bank en een ‘normale’ bank is dat is dat ze heel goed opletten aan wie ze een lening geven. En ze controleren of bedrijven, projecten en organisatie zich aan de duurzame spelregels houden. Ze letten hierbij vooral op 3 punten:
- Klimaat
- Mensenrechten
- Natuur
Wat betekent duurzaam?
Duurzaamheid betekent dat je rekening houdt met mensen, dieren en het milieu. Je houdt rekening met wat iedereen nu nodig heeft, maar vooral ook wat goed is voor later. En niet alleen wat goed is voor jou, maar ook wat goed is voor mensen aan de andere kant van de wereld.
Meer leren over geld?
Tip!