Den Haag • 14 december 2015
De ASN Bank vindt de opwarming van de aarde een urgent probleem. We volgden de onderhandelingen van COP21 in Parijs dan ook op de voet. Piet Sprengers, hoofd Duurzaamheidsbeleid & -Onderzoek, en Jeroen Loots, klimaatspecialist bij deze afdeling, geven hun visie op het akkoord.
Is de uitkomst positief of negatief?
Zonder meer positief. Maar weinig mensen hadden verwacht dat er een akkoord uit zou komen dat zo ver gaat, ook wij niet. Dit zijn de belangrijkste pluspunten:
- De opwarming moet beperkt blijven tot ruim minder dan 2 graden in 2100. Daarbij is het streven om de opwarming te beperken tot 1,5 graad. We moeten dus ruim onder 2 graden blijven, de grens die tot vóór Parijs werd aangehouden. De limiet van 1,5 graden is cruciaal voor de poolgebieden, koraalriffen en bewoners van laagliggende eilanden en kuststreken. Dit streven naar 1,5 graad is vooral van belang voor de armste, kwetsbaarste landen. Zij hebben direct te maken met desastreuze gevolgen van klimaatverandering: droogte, extreme weersomstandigheden en voedseltekorten.
- Vanaf 2018 wordt elke vijf jaar beoordeeld in hoeverre landen op weg zijn om hun klimaatdoelstellingen te bereiken. Elke vijf jaar moeten zij met een nieuw, ambitieuzer klimaatplan komen.
- De klimaatrechtvaardigheid wordt erkend. Arme, kwetsbare landen krijgen vanaf 2020 steun via een fonds van minimaal 100 miljard dollar per jaar.
- Er is een duidelijk signaal gegeven dat het einde van fossiele energie in zicht is.
Is het verdrag juridisch bindend?
Nee, juridisch gezien zit er geen stok achter de deur. We denken ook niet dat dat zou werken. Belangrijker is dat dit akkoord veel betekent voor het wereldwijde draagvlak om klimaatmaatregelen te nemen. Of er echt iets gaat gebeuren hangt uiteindelijk veel sterker af van dat draagvlak dan van de juridische onderbouwing.
Er is nu een veel positievere sfeer dan voorheen om de opwarming van de aarde aan te pakken. Dat kan van grote invloed zijn op de realisatie van de uiteindelijke doelen.
Hoe vat je het akkoord in één woord samen?
Het is vooral een startschot. We gaan nu echt beginnen met maatregelen. En we moeten heel snel aan de slag om op tijd de eindstreep te halen. Als je alle toezeggingen van landen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen optelt, dan stijgt de temperatuur namelijk nog steeds ongeveer 2,5 graden. De uitstoot moet al na 2020 drastisch afnemen om ook maar enigszins op 1,5 graden uit te komen. Kortom, er is werk aan de winkel!
Wat betekent het akkoord voor Nederland?
Juist de Nederlandse economie leunt zwaar op fossiele energie. We moeten dus flink aan de bak. Helemaal omdat we al in de achterhoede zitten: nog maar 5,6% van onze energie wordt duurzaam opgewekt. De druk om een veel ambitieuzer klimaatbeleid te voeren was al vergroot door het energieakkoord en de uitspraak van de rechter in de Klimaatzaak. Die druk is nu nog groter geworden.
We worden gedwongen om versneld een einde te maken aan onze afhankelijkheid van fossiele energie. We moeten kolencentrales uitfaseren en zo snel mogelijk sluiten. Sectoren als olieraffinage en basischemie, die nu nog belangrijk zijn voor de Nederlandse economie, moeten in enkele decennia worden afgebouwd. Of ze moeten worden omgevormd tot sectoren die gebaseerd zijn op duurzame energie en biologische grondstoffen. De gebouwde omgeving moet snel energieneutraal gemaakt worden.
Daar staat tegenover dat Nederland al veel kennis in huis heeft, evenals industrieën die passen in de duurzame economie. Bijvoorbeeld de fabrieken van Tesla en Interface en de hele duurzame-energiesector. Ook op het gebied van openbaar vervoer, waterbeheer en de voedingssector liggen er volop kansen.
Wat betekent het akkoord voor de financiële sector?
De financiële sector heeft nu duidelijkheid over de toekomst van zijn investeringen in fossiele energie: dat is een aflopende zaak. Een financiële instelling die nu nog geld steekt in nieuwe fossiele-energieprojecten, met name kolen en olie, vraagt om problemen.
Daar staat tegenover dat financiële instellingen nu volop geld moeten steken in duurzame energie, energiebesparing (onder meer in woningen) en de kringloopeconomie. Die helpen namelijk allemaal om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen.
Wat doet de ASN Bank?
De ASN Bank heeft een ambitieuze klimaatdoelstelling. Een onderdeel daarvan is de verdere ontwikkeling van een methodiek waarmee we de klimaatimpact van beleggingen en financieringen kunnen meten. Samen met andere financiële instellingen in Nederland gaan we daar heel hard aan werken.
Omdat we veel van elkaar kunnen leren, heeft de ASN Bank het initiatief genomen om deze ervaringen uit te wisselen. Zo komen we tot een nog betere, gedeelde methodiek. Het klimaatakkoord heeft dit initiatief alleen maar belangrijker gemaakt. Financiële instellingen hebben namelijk een goede methodiek nodig om te beslissen over de investeringen die ze willen doen.
