Mobiliteit

Foto: Jan van der Wolf / Shutterstock

Dit speelt er bij de gemeente

Lokale wegen aanleggen en onderhouden, parkeervergunningen regelen, leerlingen vervoeren en fietsstallingen installeren: mobiliteit heeft alles te maken met het vervoer van mensen en goederen. Om dat vlot te laten verlopen hebben de gemeenten veel verantwoordelijkheden.

Ruimte

Het gemeentelijke vervoer moet niet alleen goed en betrouwbaar werken voor burgers. Het moet ook de leefbaarheid en verkeersveiligheid in ons land verbeteren. En dit allemaal onder steeds energiezuinigere voorwaarden. Niet alleen om minder CO₂ uit te stoten, maar ook om minder fijnstof te veroorzaken in de lucht die we inademen.

Een hele klus dus. Daarom pakken de meeste gemeenten dit vraagstuk niet alleen aan, maar werken ze nauw samen met de provincie en andere gemeenten.

Uitstootvrij in 2050

Nederlandse gemeenten hebben een visie voor ogen: uitstootvrije en zorgeloze mobiliteit voor iedereen in 2050. Zo'n ambitieus doel is niet verkeerd als je kijkt naar de eisen in het Klimaatakkoord: de Nederlandse mobiliteitssector moet haar uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 7,3 megaton verminderen ten opzichte van 1990.

Om dit doel uit het Klimaatakkoord te halen, moeten er drie veranderingen tot stand komen:

• Minder mobiliteit: we moeten simpelweg minder gaan reizen. In de praktijk is dat nog niet zo eenvoudig. Bijna 70% van de huishoudens bezit (nog) minimaal één personenauto. En samen rijden zij nog flink wat autokilometers per jaar, hoewel de daling in 2020 wel is ingezet.

• Nieuwe vormen van mobiliteit: lopen, fietsen, het OV- en deelmobiliteit moeten veel meer worden gestimuleerd.

• Schoner vervoer: fossiel vervoer moet plaatsmaken voor (deel)auto’s en bussen die rijden op elektriciteit of waterstof.

Het goede nieuws is dat veel Nederlanders dit ook al willen. De meeste mensen die in de stad wonen zijn voorstander van milieuzones en een uitstootvrij OV, volgens onderzoek van Milieudefensie. En slechts één op de tien stedelingen wil dat er meer ruimte komt voor autoverkeer.

Zo pakken deze gemeenten het aan

Veel gemeenten zijn al goed op weg om hun mobiliteit te verduurzamen. Zo maakt Groningen al volop gebruik van waterstofbussen in het openbaar vervoer. In samenwerking met omliggende provincies (Groningen, Drenthe en Friesland) wil de gemeenteraad op die manier haar uitstoot van broeikasgassen omlaag krijgen.

In Eindhoven verbindt fietspad Slowlane bedrijfslocaties en campussen met elkaar op de snelste en groenste manier mogelijk. Het doel is dat mensen de fiets gaan pakken in plaats van de auto. De naam van dit superfietspad is wellicht wat misleidend. Het heeft te maken met het feit dat het 32 kilometer lange pad parallel loopt aan de (fastlane) A2.

Culemborg is één van de vele gemeenten die aan het experimenteren is met slimme laadpleinen. Hier kun je je elektrische auto opladen met duurzame energie; bijvoorbeeld zonne-energie die ter plekke wordt opgewekt. Dit zorgt niet alleen voor meer oplaadpunten voor auto's in ons land, de plaatselijke energieopwekking werkt ook ontlastend voor het elektriciteitsnet. De experimenten zijn leerzame lessen voor hoe Nederland de oplaadmogelijkheden voor auto's kan vermenigvuldigen. Want dat moet: het kabinet wil dat alle nieuwe auto's uitstootvrij zijn in 2030.

Een mooi voorbeeld buiten onze landsgrenzen: sinds 2020 experimenteert Parijs met het idee van de ‘15-minutenstad’: een plek waarin alle dagelijkse basisbehoeften binnen een kwartier lopen of fietsen van je huis te vinden zijn. Dit moet de uitstoot van broeikasgassen verminderen en de leefbaarheid van de Franse hoofdstad vergroten.