Windmolens verpesten ons uitzicht en maken lawaai, zonnepanelen gebruiken zeldzame mineralen. Die nadelen zijn al jaren bekend. Begin juli publiceerde de SER haar advies Biomassa in Balans waarin ze de nadelen opsomt van het inzetten van houtige biomassa voor warmte- en elektriciteitsproductie. Zoals schaarsheid, het grootschalig verbranden van hout en de lokale milieuvervuiling en hinder.
Deze kritiek is vaak terecht. Er zitten namelijk twee kanten aan alle duurzame energiebronnen. Persoonlijk hoef ik ook geen windmolen in mijn achtertuin. Maar. Het punt is dat als we van fossiel af willen - en dat willen én moeten we - we toch echt keuzes moeten gaan maken in plaats van blijven hangen in nadelen en dilemma’s. Een dilemma ontstaat namelijk als je niet wilt kiezen of te bang bent om te kiezen.
Die angst begrijp ik; bij elke keuze spelen immers belangen. Je hoort vaak geluiden als ‘ja maar het moet wel haalbaar zijn’. Hoezo haalbaar? Dat is gedacht vanuit de huidige generatie die moet veranderen en iets moet gaan doen. Dat is niet eenvoudig, problemen doorschuiven wel. Het is dus ook een moreel en ethisch vraagstuk: in hoeverre neem je je verantwoordelijkheid voor toekomstige generaties? Zeg je ‘we willen hoe dan ook geen zonnevelden’ of sta je tijdelijke zonnevelden bijvoorbeeld wel toe? Zeg je ‘we zijn tegen drijvende zonnepanelen’ of plaats je ze op plekken waar de schade aan de biodiversiteit zo klein mogelijk is, zoals op een zandafgraving?
Ik pleit ervoor om veel meer dergelijke keuzes te gaan maken en bepaalde nadelen te accepteren of verzachten. Bij ASN Bank vinden we bijvoorbeeld dat biomassa slechts een beperkte rol kan spelen bij de mondiale energieopwekking. En alleen als de biomassacentrale snoei- of resthout uit de directe omgeving gebruikt. Realiseer je ook dat je beleid niet in beton hoeft te gieten. Inzichten veranderen continue.
Laten we perfectie niet de vijand van het goede maken. Accepteer de imperfectie, de onzekerheid en de nadelen, want ze wegen hoe dan ook op tegen de nadelen van fossiel. Bovendien, hoe meer duurzame bronnen we uitstellen of afschrijven, hoe meer energie we moeten gaan opwekken met ándere duurzame bronnen. Imperfectie en onzekerheid zijn part of the game, dat is altijd al zo geweest. Dus laten we niet doen alsof het Klimaatakkoord perfect is of moet worden, laten we het uitvoeren. De tijd dringt.
Piet Sprengers is Manager Duurzaamheidsstrategie en Beleid bij ASN Bank.
