Beleggen: roerig jaar en bijzondere resultaten  

• ASN-Novib Microkredietfonds
• ASN Groenprojectenfonds
• ASN Beleggingsfondsen N.V.
• Themalezing
• Samenvoegen fondsen in één structuur

ASN-Novib Microkredietfonds

Diane Griffioen, directeur van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB), laat eerst een korte film zien van projecten in Senegal en Pakistan waaraan het fonds bijdraagt. Een Senegalese onderneemster is dankzij microkrediet in staat een investering te doen: ze koopt spullen in Mauritanië in en breidt haar winkel uit. Hierdoor kan ze voorzien in haar levensonderhoud en haar familie ondersteunen. Dit jaar heeft het fonds 12,5 miljoen van dergelijke leningnemers bereikt, 1,6 miljoen meer dan in 2014.

Microkrediet in Afrika

Griffioen vertelt ook haar eigen ervaringen tijdens een werkbezoek in Afrika. Een groep ambitieuze vrouwen kreeg 80 euro aan microkrediet per persoon. Ze staan garant voor elkaar. Dat betekent dat zij de rente van iemand in hun groep betalen als die dat bedrag even niet kan opbrengen. Vaak zijn dit thuiswerkende vrouwen, die bijvoorbeeld doeken verkopen op de markt.

Liever willen deze vrouwen doorgroeien naar de volgende fase van microkrediet: een individuele lening. Maar hun bedrijf moet eerst groeien wil het voor microfinancieringsinstellingen (MFI’s) haalbaar zijn een individuele lening te verstrekken. Nu is dat niet mogelijk vanwege de kleine leningbedragen en de relatief lage kredietwaardigheid van de vrouwen.

Griffioen laat ook een voorbeeld van de volgende fase zien: een winkeltje met snacks en frisdrank. Eerst was het niet veel groter dan een flinke koelkast, maar dankzij microkrediet kon het uitbreiden tot een winkel met een tien keer grotere oppervlakte.

Grillig koersverloop

Daarna bespreekt Griffioen de financiële resultaten. Het fonds heeft een notering gekregen op Euronext. Daardoor kunnen ook klanten van andere banken het fonds kopen. De verwachting is dat het fonds daardoor in 2016 weer significant gaat groeien. 2015 was een roerig jaar; het koersverloop was grillig. Het fonds had last van moeilijke economische omstandigheden, met name de olieprijs, die in 2015 is gehalveerd.

“Uiteindelijk verwachten we weer een vlakker patroon. Maar houdt u er de komende jaren rekening mee dat de volatiliteit kan aanhouden door de ongunstige economische omstandigheden”, stelt Griffioen. Tegelijkertijd benadrukt zij dat juist in landen waar de economische en politieke situatie moeilijk is, weinig krediet beschikbaar is. De ASN Bank wil dat het fonds blijft bijdragen aan de ontwikkeling van deze landen via microkrediet.

Interview Farah Karimi

De ASN Bank en Oxfam Novib werken al lange tijd samen. Daarover werd Farah Karimi, directeur van Oxfam Novib, geïnterviewd. Twintig jaar geleden sloegen beide organisaties de handen ineen om het ASN-Novib Microkredietfonds op te richten.

Wereldwijd hebben nog steeds weinig mensen toegang tot financiële producten. Dit is een van de belangrijkste redenen dat hun ontwikkeling niet van de grond komt. In Bangladesh zag Karimi een mooi voorbeeld van hoe het wél kan. “Jonge meisjes kregen scholing en een financiële bijdrage om een bedrijf te beginnen. Dit levert een groot maatschappelijk rendement op en is prachtig om te zien.”

Karimi vluchtte zelf uit Iran. De vluchtelingenproblematiek van afgelopen jaar gaat haar aan het hart. “Ik was twee weken geleden in Libanon en Jordanië en sprak daar met vluchtelingen. Ze hebben behoefte aan veiligheid. Dat is, samen met openheid, het mooiste geschenk dat je een vluchteling kunt geven.”

ASN Groenprojectenfonds

Ook dit jaar zijn er weer mooie duurzame investeringen tot stand gekomen met het ASN Groenprojectenfonds. Zo verstrekte het fonds een lening voor 16 windturbines van Windpark Kreekkraksluis in Zeeland. Het park heeft een capaciteit van 40 megawatt. Dat is gelijk aan het verbruik van 28 duizend huishoudens, ofwel een stad ter grootte van Gouda, vertelt Bas-Jan Blom, directeur van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB).

Klimaatneutrale bank

Dergelijke projecten dragen bij aan de klimaatambitie waaraan de ASN Bank werkt: zij wil in 2030 klimaatneutraal zijn met al haar financieringen en beleggingen. Daaraan levert het ASN Groenprojectenfonds een belangrijke bijdrage. Dankzij de financieringen van dit fonds is ruim 87 duizend ton CO2 bespaard, evenveel als de uitstoot van zo’n elfduizend gezinnen.

Buitenlandse windmolens

Het beleggingsbeleid van het fonds gaat dit jaar wijzigen. ABB wil met het ASN Groenprojectenfonds meer bijdragen aan de vergroening in opkomende landen. Deze buitenlandse beleggingen hebben per euro belegd vermogen een grotere invloed dan financieringen in Nederland. In ontwikkelingslanden wordt gemiddeld per huishouden minder elektriciteit gebruikt, dus de impact van schone energiebronnen is daar groter. Ook wil ABB dat het fonds meer belegt in innovatieve bedrijven, zoals Empyro. In deze fabriek wordt via een nieuw proces pyrolyseolie gemaakt uit plantaardig afval. Dat levert een hoogwaardige olie op.

Hoogleraar zonne-energie Wim Sinke en Dorine Putman, manager institutionele relaties van de ASN Bank, staan centraal in een vraaggesprek over zonne-energie. Sinke kan zich nog precies het moment herinneren dat hij werd gegrepen door zonne-energie. Als student natuurkunde in Utrecht twijfelde hij over zijn beroepskeuze. Tot hij op een dag een hoogleraar hoorde spreken over de ontwikkeling van zonnecellen en de rol die natuurkunde daarbij speelt. “Ik dacht: dit ga ik doen. Dit wordt mijn persoonlijke missie en passie.” Putman kocht voor het eerst een zonnepaneel toen ze in 1982 in Afrika ging werken. Ze betreurt het dat het ASN Groenprojectenfonds zo weinig in zonneprojecten belegt. “Dat ligt niet aan ons. De aanvragen die wij krijgen zijn vaak niet financierbaar. We hebben nu een handleiding geschreven voor bedrijven die een plan willen indienen. Hopelijk helpt dat.” Sinke ziet het positief in. “Ik zou zeggen: even geduld. We zitten nu echt op een kantelpunt. We bereiken het punt dat zonnestroom kan concurreren met reguliere stroom.”

Themalezing farmaceutische industrie

Er stond een pittig onderwerp op de agenda voor de themalezing. Onder leiding van Felix Rottenberg gingen Hansje van der Zwaan, adviseur duurzaamheid bij de ASN Bank, Cornelis Boersma van farmabedrijf GlaxoSmithKline en Peter Huijgens van het Integraal Kankercentrum Nederland met elkaar in gesprek. De ASN Bank belegt in de farmasector omdat medicijnen onmisbaar zijn voor de gezondheid. Zij erkent echter ook dat er nog veel misstanden zijn, zoals omkoping van dokters en achterhouden van testresultaten.

Dialoog

De bank heeft besloten om daarom juist de dialoog aan te gaan met farmabedrijven en onderzoek te laten uitvoeren. Als belegger kan de bank – via de ASN Beleggingsfondsen –invloed uitoefenen door bijvoorbeeld op jaarvergaderingen te spreken. Zij spreekt de farmaceuten onder meer aan op hun ethische handelen en de beloning van bestuur en verkoopmedewerkers. Boersma van GSK stelt dat het initiatief van de ASN Bank goed is en farmaceutische bedrijven scherp houdt. Bij GSK worden verkoopmedewerkers niet langer alleen beoordeeld op hun verkoopresultaten, maar op de waarde die ze toevoegen in gesprekken.

Ook Huijgens vindt de dialoog positief. Hij zou graag zien dat bij deze discussie ook andere kritische vragen worden gesteld. Waarom kopen grote bedrijven kleinere bedrijven op? Waarom zijn sommige geneesmiddelen voor kanker exorbitant duur, terwijl de kostprijs zeer laag is? Van der Zwaan heeft goede hoop dat transparantie in de farmasector binnen vijf jaar gemeengoed is.

ASN Beleggingsfondsen N.V.

De jaarvergadering van de Beleggingsfondsen N.V. is de laatste op het programma. Van de vijf beursgenoteerde fondsen hebben vier een fantastisch jaar achter de rug. Ze hebben duidelijk beter gepresteerd dan de rest van de markt. Deze resultaten komen voort uit de keuzes van ABB voor duurzaam beleid, stelt Bas-Jan Blom, directeur van ASN Beleggingsinstellingen Beheer B.V. (ABB). Alleen het ASN Duurzaam Obligatiefonds presteerde minder goed. De obligatiekoersen van zwakkere Europese landen deden het dit jaar beter en daar belegt het fonds minder in.

Uitdagen van financiële instellingen

De ASN Bank wil, zoals eerder vermeld, klimaatneutraal zijn, Zij belegt niet in bijvoorbeeld fossiele brandstoffen en automobielbedrijven. Met deze ambitie daagt de bank grote financiële instellingen uit, zoals banken en pensioenfondsen. Ook zij hebben via hun financieringen en beleggingen immers veel invloed op het klimaat. Daarom heeft de ASN Bank op de klimaattop in Parijs het initiatief genomen tot het Platform Carbon Accounting Financials (PCAF). Hierbij zijn elf financiële instellingen aangesloten. “De ASN Bank en haar beleggers zijn koplopers en beleggen alleen in bedrijven die de toekomst hebben”, stelt Blom.

Samenvoegen fondsen in één structuur

Ten slotte een agendapunt dat geldt voor alle fondsen. Nu alle zeven ASN Beleggingsfondsen beursgenoteerd zijn, is er geen reden meer voor drie structuren – ASN Beleggingsfondsen N.V., het ASN Groenprojectenfonds en het ASN-Novib Microkredietfonds – met elk een eigen prospectus, jaarverslag, vergadering en raad. Komend jaar worden alle fondsen dan ook ondergebracht in één overkoepelende structuur.

Door deze nieuwe structuur kunnen ook de participanten in het ASN Novib Microkredietfonds en het ASN Groenprojectenfonds meebeslissen over goedkeuring van het jaarverslag, het dividend en de benoeming van de accountant. Zij worden door deze wijziging aandeelhouder in plaats van participant. Deze structuur is veel transparanter voor de beleggers.

Voor de fondsen kan deze samenvoeging een kostenbesparing opleveren en zorgen voor meer efficiëntie. De tijd die daarmee wordt bespaard, kan worden ingezet om meer duurzame doelen te realiseren.

In de loop van 2016 zullen klanten een uitnodiging ontvangen om hierover te worden gehoord.